Tsundoku hastalığı, kişinin okuyabileceğinden fazla sayıda kitap satın alarak evde biriktirmesi ile karakterize bir tür istifleme bozukluğudur. Tsundoku, Japonca kökenli bir kelimedir ve istiflemek anlamına gelen “tsunade”, bir süreliğine terk etmek anlamındaki “oku” ve okumak manasına gelen “doku” kelimelerinin kombine edilmesiyle elde edilmiştir. Tsundoku kelimesi Türkçe’ye “bir kitabı satın aldıktan sonra okumadan bırakma, genellikle böyle okunmamış diğer kitaplarla birlikte yığma eylemi” şeklinde çevrilebilir.

Tsundoku hastalığı nedir?

Tsundoku, hiç okunmayan kitapların biriktirilmesidir. Tsundoku hastalığı olan bireyler okumak için kitap satın alıp, aldığı kitapları okumaz ve daha sonra evinde yerlerde, raflarda ve çeşitli mobilyalarda depolar. Sıklıkla tsundoku ile karıştırılan bibliomania ise obsesif kompulsif bozuklukta görülebilen zihinsel bir belirtidir. Hastaların kitap sahibi olmak için güçlü bir istekleri vardır. Bu kişiler kitapları satın almadan, hatta bazıları çalmadan rahat edemez ve kendilerini mutsuz hissederler. Finansal ya da ailevi sorunlara rağmen, evde bunları koyacak yer sıkıntısı olsa bile kitap satın almaya devam ederler. Ancak, bibliomania ile tsundoku arasında bağlantı kurmak, aralarında büyük bir fark olduğu için yanlıştır. Çünkü tsundoku hastalığında kişi kitapları okumak için alır. Bunları vakit bulamama ya da erteleme gibi nedenlerle bir türlü okuyamaz. Yani tsundukoda kişi kitap okuma alışkanlığına sahiptir; fakat okuyabileceğinden çok daha fazla kitap satın aldığı için okunmamış kitaplar, yığınlar halinde birikir.

Tsundoku ile bibliomania arasındaki farklar nelerdir?

İki kelimenin benzer anlamları olsa da farkları vardır. Bibliomania okuma niyeti olmadan kitapları satın alıp istifleme durumunu anlatırken, tsundoku hastalığında kişi kitapları okuma niyeti ile alır; fakat bir türlü eyleme geçemediği için okumadan biriktirir. Bibliomania hastaları okumadığı kitaplar ile ilgili herhangi bir şey hissetmezken, tsundoku hastalarında yoğun suçluluk duyguları vardır. Bibliomaniada kişi aldığı kitapları başkalarına göstermekten keyif alır ve sosyal medyada sık sık paylaşır. Tsundokuda ise kişi kitaplarını sergilemekten ziyade iyi bir okuyucu olduğunun bilinmesini ister.

Tsundoku neden olur?

Kitaplığında okunmamış çok sayıda eski kitap bulunmasına rağmen daha fazla kitap satın alma ile karakterize tsundoku hastası bireyler, bu davranışlarının nedenini tam olarak açıklayamazlar. Tsundoku hastalığı olanların içinde gizlenmiş daha derin sebepler vardır. Tsundoku olan bireylerin sürekli yeni kitap alma sebepleri şunları içerir:

• İlgili kitabı bir daha asla bulamayacağından korkarlar. Kişi okumaya değer ve ilginç kitaplar bulduğunda hemen almayı tercih eder. Çünkü daha sonra kitabı satın almaya geldiğinde onları bir daha bulamayacağından korkar. Bu düşünce kişide son derece olumsuz duygulara ve endişe hisse neden olur. Bu nedenle de kitapları satın alıp gelecekte okumak üzere evde biriktirirler.
• Kitabın baskısının tükenmesi ve bir daha basılmamasından endişe duyarlar. Belirli bir kitap dizisinin okuyucu üyesi olarak, bazı kitapların yeniden yayınlanma şansının çok düşük olduğunu bilirler ve baskı tükendiğinde bir daha asla bu kitaba sahip olamayacağının farkındadırlar. Birçok büyük kitapçı bile çok spesifik oldukları için bu tür kitapları bulundurmayı tercih etmez. Bu nedenle, bu okuyucu grupları bu kitapları bulduklarında sonra okumak üzere satın alıp depolamayı tercih ederler.
• Tsundokulu bazı bireyler kitap satın almaktan aşırı mutluluk duyarlar. İnsanların büyük çoğunluğu, kendi hayatları üzerinde güç ve kontrol sahibi olma hissi verdiği için, seçme ve ödeme yaptıklarında kendilerini mutlu hissederler. Bazı insanlar, kıyafet veya takı gibi başka nesneler satın alıp biriktirenlere benzer şekilde satın aldıkları kitaplara baktıklarında kendilerini daha iyi ve mutlu hissederler.
• Bazı insanlar kitap okuyarak kendilerini geliştirmek isterler. Bu sebeple çok sayıda kitap satın alırlar ve bunları okuduktan sonra daha iyi bir yaşam süreceklerini hayal ederler. Bu amaçla sürekli satın alınan kitaplar evde birikerek yığınlar oluşturur. Kişi kitabın ne gibi yararlar sağlayacağı ile ilgili hayal kurarak onları okumaktan daha büyük bir haz duyabilir. Bu da okuma isteğinde azalmaya neden olabilir.
• Bazı bireyler hayran olduğu kişileri taklit eder. Bu kişilerin satın aldığı kitapları görüp onlar kadar iyi olabilmek için aynılarını satın alırlar ve daha sonra okumak üzere biriktirirler.
• Bazı tsundoku hastası kişilerde satın alınan kitapları okuma arzusu bir dönem sonra azalabilir. Bu sebeple kişiler eskisini okumadan yeni kitapların peşine düşerler. Eski kitapları da daha sonra okuma düşüncesiyle biriktirirler.
• Okuma isteği çok fazladır, ama yeterli zamanları yoktur ya da okumak yerine başka uğraşlara odaklanırlar.
• Kendilerinin gerçek ve iyi bir okuyucu olduğunun başkaları tarafından görülmesini isterler. Bu sebeple okuyabileceğinden çok daha fazla sayıda kitap satın alırlar ve kitaplıklarında sergilerler. Ancak arkadaşlarının bu kitapları gerçekten okuyup okumadığını sormasından korku duyarlar. Sorulması durumunda ise yalana başvurdukları zamanlara rastlanabilir.

Tsundoku belirtileri nelerdir?

Evde çok sayıda okunmamış kitabın birikmesiyle sonuçlanan tsundoku hastalığı belirtileri aşağıdakileri içerebilir;

• Okuyabileceğinden çok daha fazla sayıda kitap satın almak
• Başka amaçla alışverişe çıktığında kendini kitap satın alırken bulmak
• Kitapçı, kitap fuarı gibi mekanlarda bulunmaktan büyük keyif almak
• Aldığı ve biriktirdiği kitapları günün birinde mutlaka okuyacağını düşünmek
• Satın aldığı kitapları okuduktan sonra elde edeceği kazanımı hayal ettiğinde kendisini çok mutlu hissetmek
• Kitap satın alma dürtüsünü engellemede güçlük
• Kendini istifçi gibi görmemek
• Kitaplarını kimseyle paylaşmamak ve başkalarına kitap ödünç vermekten nefret etmek
• Israr sonucu kitabını ödünç verdiyse geri almak için peşine düşmek
• Dijital kitapları tercih etmemek, bunları kitaptan saymamak
• Kitaplara gereksiz harcama yaptığının söylemesine kızmak ve aldığı kitapları daha sonra okuyacağını ısrarla vurgulamak
• Kitapçıya her gittiğinde yeni bir ya da birkaç kitap satın alıp evdeki okunmamış diğer kitapların yanına istiflemek
• Evde çok sayıda kitabın bulunmasından ve kitaplığın dolu görünmesinden büyük keyif almak
• Yeni çıkan her kitaba sahip olma arzusu
• Hiç planda yokken kendisini kitapçıda bulmak
• Yeme, içme, giyim gibi ihtiyaçların yerine kitap almayı tercih etmek
• Kitaplıktaki ya da kitapçıdaki kitapları seyrederken büyük haz duymak
• Evde biriktirilen kitapları okumayı çok istemek; fakat bir türlü eyleme geçememek
• Aldığı kitapları okuyamadığı için suçluluk hissetmek ve bu duyguyla baş edebilmek için yeni kitaplar satın almak
• Kitap alamadığında mutsuz olmak, kendini huzursuz hissetmek ya da saldırgan davranışlar sergilemek
• Kitap satan sitelerde sık vakit geçirmek
• Kitap koleksiyonu yapma niyeti gütmemek
• Yeni kitap kokusuna bayılmak
• Teknolojiden hoşlanmamak, bunun yerine; mum ışığı, gaz lambası, şömine gibi otantik ortamları tercih etmek
• Ne kadar iyi bir okuyucu olduğunun başkaları tarafından görülüp bilinmesini istemek

Tsundoku tedavisi nasıl yapılır?

Okumak için alınan kitapların evde okunmadan yığınlar halinde birikmesi birçok insanın başına gelmiştir. Kitap kurtları yeni çıkan bir kitabı olabildiğince çabuk satın almanın tadına doyamaz. Önceki satın aldığı kitabı okumadan her yeni çıkan kitabı satın almaya çabalayan ve bunu tekrarlayan kişi bir süre sonra evinde yepyeni kitaplardan müteşekkil okunmamış kitaplarla dolu kitap yığınları ile karşı karşıya kalır.

Tsundoku hastalığının tedavisi tamamen kişinin hastalığını kabul etmesi ve kendisini dizginlemesi ile mümkündür. Eğer rahatsızlık günlük hayatı olumsuz yönde etkilemeye başlamışsa, finansal ve ailevi problemlere neden oluyorsa profesyonel yardım gereklidir. Bu durumda tedavi için diğer bağımlılık tedavilerindeki benzer yöntemler kullanılır. Hastalığın seviyesine göre psikoterapi ya da gerekliyse ilaç tedavileri uygulanabilir. Tsundoku hastalığı ile başa çıkmada aşağıda sunulan bazı ipuçları yardımcı olabilir:

• Sadece daha önce aldığınızı okuduysanız, yeni bir kitap satın almak bu durumun bağımlılık haline gelmesini engellemenin en kolay yoludur.
• Dijital materyalleri tercih etmek tsundoku ile başa çıkmanın diğer bir yoludur. Bu şekilde evde kitaplar için alan sorunu da çözüme kavuşur. Tabletlerden kitap okumak gözleri yorabileceği için bu amaçla özel olarak tasarlanmış elektronik kitap okuyucular kullanılabilir.
• Sesli kitapları dinlemek vakitten tasarruf etmenize yardımcı olarak yolda, alışverişte, spor yaparken kitaplardan istifade etmenin pratik bir yoldur.
• Keyif almadığınız kitapları okumayı bırakarak gerçekten yararlı olduğunu düşündüğünüz kitapları tercih etmeniz okunmamış kitapların biriktirilmesini önlemek için yararlı olabilir.

Kaynak Bilgisi : MedicalPark