Diğer adları : LpPLA2 Platelet-activating factor acetylhydrolase PAF-AH PLAK TESTİ
Resmi adı : Lipoprotein-ilişkili fosfolipaz A2

Niçin Testi Yaptıracaksınız?
Kalp damar hastalığı (KDH), koroner kalp hastalığı (KKH), ve iskemik inme riskinizi belirlemeye yardımcı olmak için bu test istenir.

Ne Zaman Testi Yaptıracaksınız?
Doktorunuz orta-yüksek derecede KVH veya iskemik inme açısından risk altında olduğunuzu belirlediğinde, ailevi KVH veya KKH geçmişiniz varsa bu test istenir.

Gerekli Numune Nedir?
Bir kol damarınızdan alınan kan numunesi kullanılır.

Test için Hazırlık Gerekir mi?
Hayır.

Ne test edilmektedir?
Bu test lipoprotein ilişkili fosfolipaz A2’nin kandaki miktarını ölçer (Lp-PLA2). Lp-PLA2 bir enzim olup makrofaj olarak adlandırılan, vücuda yabancı proteinleri, eski hücreleri ve mikroorganizmaları yiyen ve yok eden bağışıklık hücreleri tarafından üretilir.Kanda bulunan Lp-PLA2’nin büyük bir bölümü “kötü kolesterol” olan LDL (düşük yoğunluklu lipoprotein kolesterol) ‘ye bağlıdır.

Lp-PLA2’nin kan damarlarının iltihaplanmasında rol oynadığı görünmektedir ve ateroskleroz gelişimine yardımcı olduğu düşünülmektedir. Bazı güncel çalışmalar Lp-PLA2’nin kalp damar hastalıkları (KDH), koroner kalp hastalığı(KKH), ve iskemik inme gibi rahatsızlıkların oluşumunda bağımsız bir risk faktörü olduğunu göstermiştir. Bu çalışmalarda koroner kalp hastalığı ve iskemik inme tanısı konan birçok kişide diğer risk faktörleri göz önüne alınmaksızın Lp-PLA2 konsantrasyonlarının yükselmiş olduğu görülür. Bu bulgular, kişinin kalp-damar hastalığı riskini belirlemeye yardımcı olmak için kullanılan ve sayıları giderek artan kardiyak risk belirteçlerinden biri olan bu yeni testi potansiyel olarak yararlı hale getirmektedir.

Kalp-damar hastalığı ve iskemik inme atardamarlar üzerinde sabit olmayan yağlı plak birikimlerine, sonuçta kan damarlarında tıkanmalara, kalp krizlerine veya beyin hasarına yol açabilmektedir. Her iki rahatsızlıkla ilişkili olduğu tanımlanmış, hipertansiyon, diabetes, sigara içimi, obesite, yüksek kolesterol düzeyleri, yüksek LDL, ve düşük HDL (yüksek yoğunluklu lipoprotein , “iyi kolesterol “) gibi çeşitli risk faktörleri mevcuttur.

Bir veya birden fazla risk faktörü olan birçok kişide eninde sonunda kalp-damar hastalığı gelişecektir. Ancak tanımlanmış risk faktörleri bulunmayan önemli sayıda kişide de kalp-damar hastalığı gelişecektir. Bu durum araştırmacıları ya kalp-damar hastalıklarına neden olabilen ya da kişinin Kalp-damar hastalığı riskini azaltmak için tedaviler ve/veya yaşam tarzı değişikliklerini belirleme amacıyla kullanılabilecek başka risk faktörlerini aramaya sevk etmiştir.

Yukarıda sıralanmış klasik risk faktörlerine ilaveten düşük düzeyde kronik, sistemik iltihaplanma ve kan damarları (vasküler) iltihabının kalp-damar hastalığı geliştirme riskine katkıda bulunduğu düşünülmektedir. hs-CRP testinin sistemik iltihaplanma ile ilişkili olduğu, yüksek düzeylerin kalp-damar hastalığı riskini artırdığı düşünülür. Lp-PLA2 testi damarların iltihaplanmasıyla ilişkili olup yüksek düzeylerin kalp krizi veya inme olasılığını artırdığı akla getirmektedir.

Test için numune nasıl toplanır?
Bir kan damarınızdan iğneyle alınan kan numunesi kullanılır.

Numunenin kalitesinden emin olmak için herhangi bir test hazırlığına gerek var mı?
Test için hazırlık yapılması gerekmemektedir.

Nasıl kullanılır?
Doktorlar, kişinin kronik kalp hastalığı (CHD) geliştirme ve iskemik inme geçirme riskini belirlemeye yardımcı olmak için diğer kardiyak risk belirteçleriyle birlikte Lp-PLA2’yi laboratuvardan isteyebilir. Kalp-damar hastalığı veya inme riski orta-yüksek derecede, bir veya birden fazla risk faktörü olan bir kişi için tipik olarak bu test gerekli olacaktır. Örneğin lipit düzeyleri normal veya minimal derecede yükselmiş ve/veya sınırda yüksek kan basıncı (hipertansiyon ) olan biri için de bu test istenebilir.

Altta yatan iltihaplanmanın derecesini değerlendirmek için bir hs-CRP testiyle birlikte Lp-PLA2 testi de istenebilir. Yine iltihabi rahatsızlığı olan bir kişi için de bu test istenebilmektedir çünkü sistemik iltihaptan etkilenmemektedir.

Lp-PLA2 sık istenmeyen yeni bir testtir. Tüm klinik yararlılığı henüz tam olarak belirlenmemiştir. Bu test kolesterol ve diğer lipit düzeylerine ilişkin testlerin yanısıra doktora ek bilgiler vermeyi amaçlamaktadır.

Bazı araştırmacılar Lp-PLA2 düzeylerini düşüren tedavilerin kişinin kalp-damar hastalığı ve iskemik inme riskini azaltıp azaltamadığını araştırmaktadır. Riskin azaldığı saptanırsa Lp-PLA2 testi daha sık istenebilir ve bireyin tedaviye yanıtı ve risk azaltım sürecini izlemek için kullanılabilir.

Ne zaman istenir?
Lp-PLA2 sık sık istenmeyen yeni bir testtir. Bazı doktorlar kişinin soygeçmişinde kalp-damar hastalığı (KDH), kendisinde ise metabolik sendrom varsa ve/veya iskemik inme açısından orta –yüksek derecede risk altında olduğunu düşünüyorsa diğer kardiyak risk belirteçleriyle birlikte bu testi de isteyebilir.

İltihabi hastalıkları olan ve hs-CRP testi uygulanamayan kişilerde bu test yararlı olabilir.

Test sonucu ne anlama gelir?
Anlamlı derecede yükselmiş Lp-PLA2 düzeyleri koroner kalp hastalığı (KKH)CHD geliştirme veya iskemik inme geçirme riskinize işaret eder. Ayrıca doktora test edilen kişinin genel risk durumu hakkında ek bilgi verir. Bu test koroner kalp hastalığı veya iskemik inmenin tanısal belirteci olmayıp yalnızca bir risk göstergesidir. Yüksek Lp-PLA2 düzeyleri olan birçok kişide bu rahatsızlıklar gelişmeyecek, düzeyleri normal olan bazı kişilerde ise gelişebilecektir.

Bilmem gereken başka bir şey var mı?
Güncel çalışmaların bulguları koroner kalp hastalığı (KKH) ve iskemik inme riskinin değerlendirmesinde, Lp-PLA2’nin potansiyel yararlılığını desteklemekle birlikte henüz kesin klinik endikasyonu belirlenememiştir. . Lp-PLA2 testi yaygın biçimde kullanılmamaktadır. Olguların çoğunda kan numunesi bir referans laboratuvarına gönderilecek ve sonuçlar birkaç gün içinde alınacaktır.

İnmeler ne derece ölümcüldür?
Amerikan İnme Derneğine (American Stroke Association) göre inme Amerika Birleşik Devletler’inde üçüncü önde gelen ölüm nedeni olup yılda 143.000’den fazla kişinin ölümünden sorumludur. İnmelerin % 80’den fazlası iskemik tiptedir.

Herkesin Lp-PLA2 testinden geçmesi gerekir mi?
Başlıca sağlık kuruluşları tarafından genel bir toplum taraması veya halen birincil kardiyak risk belirteci olarak gerekli görülen veya önerilen bir test değildir. Doktorunuz kalp-damar hastalığı geliştirme riskinizi en iyi belirleyen testler konusunda size yardımcı olacak, risklerinizi düşürmek için yapabileceğiniz değişiklikler konusunda sizi bilgilendirecektir.

Kaynakça : labtestsonline