Klorür Testi Nedir? Ne Anlama Geliyor
Diğer adları : Cl
Resmi adı : Klorür
Niçin Testi Yaptıracaksınız?
Vücudunuzun, elektrolit veya asit-baz dengesinde bir sorun olup olmadığını belirlemek ve tedaviyi takip için test yapılır.
Ne Zaman Testi Yaptıracaksınız?
Standart bir elektrolit paneli veya metabolik panelin bir bölümü olarak veya doktorunuz elektrolit dengesizliği olduğunu düşündüğünde bu test istenir.
Gerekli Numune Nedir?
Bir kol damarınızdan alınan kan numunesi, veya rastgele zamanda alınan idrar numunesi veya 24 saatlik idrar örneği kullanılır.
Test için Hazırlık Gerekir mi?
Hayır
Ne test edilmektedir?
Klorür, vücut içindeki sıvı miktarının düzenlenmesine yardımcı olmak ve asit-baz dengesini düzenlemek, potasyum, sodyum ve bikarbonat (bazen total karbon dioksit [CO2] olarak ölçülen) gibi elektrolitlerle birlikte işlev gören, negatif yüklü bir moleküldür. Klorür her vücut sıvısında bulunmasına rağmen yüksek düzeylerine kanda ve vücut hücreleri dışındaki sıvıda rastlanmaktadır. Çoğu kez Klorür düzeyleri sodyum düzeylerini yansıtmakta, aynı nedenlerden dolayı ve sodyumla doğrudan ilişki içinde artmakta veya azalmaktadır. Asit-baz dengesizliğinde kan Klorür düzeyleri, klor bir tampon işlevi gördüğünden sodyum düzeylerinden bağımsız olarak değişebilmektedir. Klorür gerektiğinde hücrelere girip çıkarak hücresel düzeyde elektriksel yüksüzlüğün (nötralite) sürdürülmesine yardımcı olmaktadır.
Klorür besinler ve sodyum ve klorden ibaret olan sofra tuzuyla alınmaktadır. Klorürün çoğu mide-bağırsak yolundan emilmekte ve fazlası idrarla atılmaktadır. Normal kan düzeyleri değişmezken öğünlerden sonra ( yemek yedikten sonra mide kandaki klorürü kullanarak asit oluşturduğundan dolayı) hafifçe düşmektedir.
Test için numune nasıl toplanır?
Bir kol damarından iğneyle kan numunesi alınır. Rastgele zamanda alınan idrar numunesi veya 24-saatlik idrar örneğinde klor ölçülebilmektedir.
Numunenin kalitesinden emin olmak için herhangi bir test hazırlığına gerek var mı?
Test için hazırlık yapılması gerekmemektedir.
Nasıl kullanılır?
Elektrolitlerle, birlikte sıklıkla kan klorür testi de istenmektedir. Uzun süreli kusma, ishal, halsizlik ve solunum sıkıntısı gibi bulgular ve belirtilerin nedenini bilebilmek için bu testler istenebilmektedir. Bir elektrolit dengesizliği saptandığında doktor dengesizliğe neden olan bir hastalık, rahatsızlık veya ilacı araştırıp ele alacak ve tedavinin etkinliğini takip için düzenli aralıklarla elektrolit testi isteyebilecektir. Bir asit-baz dengesizliğinden kuşkulanıldığında doktor dengesizliğin şiddet derecesi ve nedenini daha ayrıntılı değerlendirme amacıyla kan gazı testleri de isteyebilmektedir. Vücudunda aşırı miktarlarda baz fazlalığı olan kişilerde idrar klorür ölçümleri nedenin tuz kaybına mı ( idrar klor düzeylerinin çok düşeceği durumlar: vücut susuz kaldığında [dehidratasyon], kusma veya diüretiklerin kullanımı) yoksa kortizol veya aldosteron gibi aşırı miktarda hormon alımına mı (idrarda klor düzeyi yükselecektir) bağlı olduğunu söyleyebilir. Tuzdan fakir diyet alması istenen kişileri takip için idrar sodyumu testiyle birlikte idrar klorür testlerinden de yararlanılır. Sodyum ve klorür yüksek düzeylerdeyse doktor hastanın diyetine uymadığını anlar.
Ne zaman istenir?
Kanda klorür testi hemen hemen hiçbir zaman yalnız başına istenmemektedir. Genellikle olağan bir fizik muayenenin bir bölümü olarak sıklıkla istenen bir elektrolit paneli, temel metabolik panel veya kapsamlı metabolik panelle beraber istenmektedir. Asidoz veya alkaloz dan kuşkulanıldığında veya aşağıdakileri içeren belirtilerle karakterize akut bir rahatsızlığınız olduğunda klor testi istenebilir.
Uzun süreli kusma ve/veya ishal
Zafiyet, bitkinlik
Solunum sıkıntısı
Kişi hastalandığı, rahatsızlandığı veya elektrolit dengesizliğine yol açabilen bir ilaç alırken düzenli aralıklarla bu testlerin bir bölümü istenebilir. Bazı sorunların (hipertansiyon kalp yetmezliği, karaciğer ve böbrek hastalığı) tedavisini izlemek için genellikle elektrolit veya temel metabolik paneller kullanılır.
Düşük veya yüksek kan klorür düzeylerinin nedenlerini değerlendirirken kan veya idrar sodyumu ile birlikte idrar klorür testi uygulanabilir Doktorunuz klorür ölçümlerindeki değişikliklerin sodyum değerlerini yansıtıp yansıtmadığını araştıracaktır. Böylece doktorun bir asit-baz dengesizliği olup olmadığı belirlemesine ve tedaviyi yönlendirmesine yardımcı olur.
Test sonucu ne anlama gelir?
Yüksek kan klorür düzeyleri (hiperkloremi) genellikle vücudun susuz kaldığını(dehidratasyon) göstermekle birlikte Cushing sendromu veya böbrek hastalığı gibi kan sodyumunun yükselmesine neden olan sorunlarla birlikte de oluşabilmektedir. Vücuttan çok fazla baz kaybolduğunda (metabolik asidoz nedeni) veya kişi aşırı sıklıkta soluduğunda da (solunumsal alkaloz nedeni) hiperkloremi oluşabilmektedir.
Kan sodyumunun düşmesine (hipokloremi) neden olan her rahatsızlık kandaki klorür düzeyini de düşürmektedir. Uzun süreli kusma veya mide içeriğinin dışarı alınması (aspirasyon), amfizem veya başka kronik akciğer hastalıkları (akciğerlerde solunumsal asidoz nedeni) ve vücuttan asit kaybı (metabolik asidoz) durumlarında da hipokloremi oluşmaktadır.
Bilmem gereken başka bir şey var mı?
Sodyum düzeylerini olumsuz etkileyen ilaçlar klorürde değişikliklere neden olacaktır. Ayrıca, İlaveten, bol miktarda yemek sodası veya önerilen dozajdan belirgin derecede daha yüksek miktarda klorürün düşmesine neden olabilmektedir.
Klorür için diyetle ilgili öneriler var mı?
Diyetle ilgili öneriler var. Uzmanlar, 14-50 yaş arası ergenler ve erişkinlerin günde 2,3 g klor tüketmesini önermektedir. Yaş, cinsiyet ve diğer faktörlere göre öneriler değişmektedir. Örneğin, gebe ve emziren kadınlar daha yüksek çocuklar ve yaşlı erişkinler ise daha düşük miktarlara gerek gösterirler. Besinlerden kolayca klorür temin edildiği gibi normalde bireyler, çoğu tuz tabletleri veya işlenmiş besinlerle gerekenden daha fazla klorür tüketmektedir. Ayrıca, birçok sebzede, deniz yosunu, çavdar, domates, lahana, kereviz ve zeytinde de klorür bulunmaktadır.
Kaynakça : labtestsonline