Diğer adları : Grip testi Hızlı grip testi İnfluenza antijen testi H1N1
Resmi adı : Influenza testleri

Niçin Testi Yaptıracaksınız?
İnfluenza A veya B taşıyıp taşımadığınızı belirlemek; doktorunuzun hızlıca tedavinize karar vermesine yardımcı olmak; ve gribin çevrenizden kaynaklanıp kaynaklanmadığını belirlemeye yardımcı olmak amacıyla bu test yapılır

Ne Zaman Testi Yaptıracaksınız?
Grip mevsimi ve doktorunuz grip benzeri belirtilerinizin influenza A veya B, veya H1N1 gibi diğer nedenlere bağlı olarak olup olmadığını anlamak istediği zaman; tedavi seçeneklerini belirlemeye yardımcı olmak amacıyla belirtilerin başlamasından itibaren 48 saat içerisinde bu testi ister.

Gerekli Numune Nedir?
Kullanılan test yöntemine bağlıdır; genellikle bir nazofarenks sürüntüsü, nazal aspirat veya nazal yıkama; uygun koşullar altında bir boğaz sürüntüsü

Test için Hazırlık Gerekir mi?
Hayır

Ne test edilmektedir?
Ne test ediliyor?
İnfluenza (grip), kasım sonunda başlayan ilkbahar başında kaybolan mevsimsel olabilen viral bir solunum enfeksiyonudur. Yaygın görülen bir solunum hastalığıdır, başağrısı, ateş, üşüme, kas ağrıları, bitkinlik, halsizlik, burun akıntısı, boğaz şişmesi, ve öksürükle seyreder. İnfluenza belirtileri çok yaygın görülen soğuk algınlığının neden olduğu grip benzeri belirtilerden daha uzun ve daha ağır seyreder.

A ve B olmak üzere iki influenza tipi vardır. Her bir virüs farklı suşlar yaratmak suretiyle mutasyona uğrayabilir. Bir grip mevsimi sırasında genellikle tek bir influenza A suşu baskın olabilirken aynı zamanda çevrede A ve B karışımının neden olduğu salgınlarda ortaya çıkabilir.

Grip testi etkilenen kişinin solunum sekresyonlarında yayılan virüsün saptanmasıyla yapılır. Bir kişi hastalandıktan ilk birkaç gün içinde genellikle saptanabilir. Bu yüzden testin bu süre içinde yapılması gerekir. Anti-viral tedaviler tek başına influenza A, veya hem A veya B’nin tedavisini yapmak üzere geliştirilmiştir. Bu tedaviler, semptomların başlamasından itibaren 48 saat içinde başlandığı takdirde semptomların şiddetini azaltabilir veya kişi hastalandığı günden itibaren kişinin hastalık süresini azaltabilir. (Daha sonra verildikleri takdirde yararlı olamayacaklardır ve diğer virüslere veya bakteriyel enfeksiyonlara karşıda etkili olamayacaklardır).

İnfluenza testi grip tanısını koymaya yardımcı olmada ve bir kişinin tedavi seçeneklerini belirlemede yardımcı olmada kullanılabilir ve diğer hastalıklar araştırıldığı zamanda grip olasılığını ortadan kaldırmaya yardımcı olmak amacıylada kullanılabilir. Nazal sekresyonlarda virüsün saptanması amacıyla süratli bir influenza antijen testi bu enfeksiyon tanısını koymada en yaygın kullanılan yöntemlerden birisidir. Yönteme bağlı olarak, 30 dakikadan kısa bir süre içinde doktor muayenehanesinde tamamlanabilir veya bir laboratuvara gönderilebilir. Aynı gün içinde sonuçlar elde edilebilir. Kullanılan testin tipine bağlı olarak bir influenza virüsünün varlığı tanımlanabilir veya hangi influenza virüsünün var olduğu anlaşılabilir (A veya B). Süratle yapılan influenza antijen testinin başlıca dezavantajı % 30’a kadar varan influenza olgularını atlayabilmesidir ve bir hasta gerçekte grip olmadığı zaman bile arasıra pozitif sonuç vermesidir.

İnfluenza’nın saptanmasında kullanılan diğer yöntemler daha hassas ve spesifiktir. Nazal sekresyonlar bir laboratuvara gönderilebilir ve burada virüsün varlığını görüntülemek amacıyla fluoresan antikorlar ile boyama yapılır. Örnek toplandıktan sonra birkaç saat içinde influenza A, influenza B’den ayırt edilebilir, ve uygun antiviral tedavi başlatılabilir. Bu yöntem, özel bir mikroskop ve testin okumasını ve yorumlamasını yapabilecek uzman laboratuvar personelinin bulunmasını gerektirmektedir. Genellikle bir doktor muayenehanesinde yapılamaz.

Bazen doktorunuz sizden bir viral kültür yaptırmanızı isteyecektir. Bu testte, influenza virüsü laboratuvar içinde çoğaltılır ve tanımlanır. Bu testin üstünlüğü hangi virüslerin (A, B, veya diğer solunum virüsleri) ve hangi virüs sonuçlarının bulunduğunu göstermesidir. Kovan şişe kültürü olarakda bilinen hızlı kültür yöntemi sadece 24 saatlik bir inkübasyon süresini gerektirir ve sonrasında hemen okuma yapılır; bununla birlikte daha büyük bir test tüpünde yapılan geleneksel viral kültür, virüsün saptanması için birkaç günü gerektirir. Virüsün kültürle çoğaltılması toplumda hangi influenza suşlarının dolaşmakta olduğunu belgelemek açısından faydalıdır. Bu gibi salgınların tanımlanması, toplumda gribin önlenmesi ve tedavisi konusunda sağlık çalışanlarına yardımcı olabilir.

Test için numune nasıl toplanır?
Örnek toplama tekniği influenza testinde kritiktir. En iyi örnek genellikle bir nazal aspirattır, ancak en sık kullanılan örnekler nazofarinksten (NF) alınan bir sürüntü veya nazal yıkamadır. Örneği toplayan kişi burnunuzun içine doğru çok küçük miktarda steril bir serum fizyolojik (steril tuzlu su çözeltisi) çözeltisini bir şırıngayla sıkacaktır, daha sonra hafifçe bu sıvının emilerek toparlanmasını sağlayacaktır (aspirat) veya bir kap içinde sıvının toplanması için gravite yöntemini kullanacaktır (salin ve mukus). Örnekteki organizmaları korumak için, “viral taşıma ortamı” veya VTO denilen özel bir kap içinde örnek toplanmalıdır ve bu şekilde laboratuvara teslim edilmelidir.

NF sürüntüsü başınızı arkaya doğru eğdikten sonra, bir Dakron çubuk (uzun bir Q-tipi) burun deliğinin içine yavaşça itilir (yaklaşık 3 – 5 cm), burun deliği içinde birkaç defa döndürülür ve geri çekilir. Sancılı değildir, ancak biraz tırmalayıcı olabilir ve gözlerinizin yaşarmasına neden olabilir. Doktorlar genellikle yetişkinlerde NF çubukları kullanırlar, ancak çocuklarda nazal yıkama veya aspirat almayı seçebilirler. Bazı koşullarda, doktor bir boğaz kültürü de kullanabilir, fakat bu örnekte NF aspiratından daha az virüs bulunur ve süratli bir test için kullanılması uygun olmayabilir.

Numunenin kalitesinden emin olmak için herhangi bir test hazırlığına gerek var mı?
Test için hazırlık yapmak gerekmez

Nasıl kullanılır?
Grip mevsimi ise:

Grip toplumda yayılmıştır,
Sizin semptomlarınızda diğer hastalarda görülen grip semptomlarıyla temel olarak aynıdır,
Sekonder komplikasyonlarla ilgili hiçbir kanıt yoktur,
Doktorunuz, influenza testini yapmadan grip olduğunuzu varsayarak tanınızı koyabilir. Size 48 saat içinde antiviral tedavi yapılmadı ise, hemen sizi eve göndererek dinlenmenizi, bol su içmenizi, ve semptomlarınızı geçirmek amacıyla eczanelerde satılan ilaçları kullanmanızı tavsiye edebilir. (Bu genellikle grip testi ve tedavisi yapılmadığı takdirde doktorların başvurduğu işlemdir).

Öyle ise neden grip testi yapılması istenir? Çünkü grip öldürücü olabilir, toplum içinde görüldüğünün bilinmesi doktorunuza bu hastalığın yayılmasının azaltılması konusunda yardımcı olabilir ve erken tanı koyulduğu takdirde de şiddetini azaltacak şekilde tedavi yapılmasına imkân verebilir. (Tabii ki, en iyi tedavi korunmadır-bir grip aşısı yaptırmaktır.) Grip testi, influenza A ve B tanısını koymaya, ve ağır seyredebilecek ve farklı şekilde tedavi edilmeyi gerektirecek diğer viral ve bakteriyel enfeksiyonları birbirinden ayırmaya yardımcı olmak amacıyla kullanılır.

Süratli (aynı gün içinde yapılan) grip testleri influenza tanısını koymaya yardımcı olmak amacıyla semptomların görüldüğü ilk 48 saat içinde yapılır ve antiviral tedavilerin kullanılmasına gerek olup olmadığı belirlenir veya salgınları tanımlamaya yardımcı olmak amacıyla ilk hafta içinde istenir. Viral kültürler genellikle grip salgınlarını izlemek amacıyla ve buna neden olan özel bir suşu tanımlamak amacıyla kullanılır (bazen influenza virüsü, grip aşısını daha etkisiz hale getirmeye yeterli olacak derecede mutasyon geçirebilir ve bazen beklenmedik bir grip suşu baskın hale gelebilir). Viral kültürler ayrıca gribe benzer klinik belirtilere neden olan diğer viral enfeksiyonları tanımlamak amacıylada kullanılır. Günümüzde, süratli influenza antijen testi ve influenza’nın fluoresan antikorla tanımlanması yöntemleri, mevsimsel influenzayı kuş influenzasından ayırt edemez (“kuş gribi”). İnfluenza A suşunun kuşlarda ve tavuklarda bulunan antijenik tipi (H5N1) olup olmadığını belirlemek için kültürde çoğaltılan influenza virüsünün bir halk sağlığı laboratuvarına gönderilmesi gerekir.

Ne zaman istenir?
Grip testleri hastada bir solunum enfeksiyonu ve baş ağrısı, ateş, üşütme, kas ağrıları, halsizlik, burun akıntısı, boğaz yanması, ve öksürük gibi semptomlar görüldüğü zaman grip mevsiminde (ekim sonundan itibaren mart ayına kadar) özellikle istenir. İnfluenza toplumda tanımlandığı takdirde, doktor olası bir antiviral tedaviyi ve tanıyı doğrulamak amacıyla grip testi isteyebilir.

İnfluenza toplumda belgelenmediği sürece, doktor bölgedeki influenza varlığını belgelemek ve hastanın güncel hastalığının tanısını koymaya yardımcı olmak amacıyla süratli bir grip testini isteyebilir. Aynı zamanda bir influenza testi ile birlikte, RSV antijen testi gibi diğer viral testleri (solunum yolu sinsitiyal virüsü – sıklıkla genç çocukları ve yaşlıları enfekte eden bir virüs), veya enfeksiyon nedeni belirsiz olduğu takdirde bir strep testi gibi (strep boğaza neden olan bakteri, A grubu streptokoküsü saptamak amacıyla) bakteriyel testleri de isteyebilir.

Çok nadir durumlarda, beklenen grip dönemi dışında da bazı kişiler influenza’ya yakalanabilir. (Bu durum gribin günlük hayatta seyahat edilen bölgenin vatandaşlarını enfekte ettiği dünyanın bu bölgelerine seyahat eden kişilerde görülebilir). Bu koşullarda, doktor daha kesin bir tanı koyabilmek amacıyla bir solunum yolu viral kültürü isteyebilir.

Test sonucu ne anlama gelir?
Grip testiniz pozitif ise, influenza A (veya B) taşıdığınız muhtemel demektir, fakat bu durum doktorunuza semptomlarınızın ne kadar şiddetli olabileceği veya bazı sekonder komplikasyonlara yakalanıp yakalanmayacağınız konusunda bir fikir vermez

Negatif influenza antijen testleri, influenzadan başka şeyler taşıdığınızı ifade edebilir, veya örnekte saptanmaya yetecek düzeyde virüs bulunmadığını gösterir. Bu durum ya kötü bir örnek toplanmasından veya birkaç günden beri gribe yakalanmış olmanıza bağlı olabilir (influenzanın geç evrelerinde daha az virüs görülür). Doktorunuz size en iyi tedaviyi önerebilmek için diğer klinik bulgularla birlikte negatif sonucunuzu değerlendirecektir.

Bilmem gereken başka bir şey var mı?
Tedavi edilsin veya tedavi edilmesin, bir çok influenza enfeksiyonu halsizlik veya öksürük daha uzun süre devam etse bile, 1 ila 2 hafta içinde kaybolacaktır. Ancak birkaç kişide ciddi sekonder komplikasyonlar gelişebilir. Bu komplikasyonlar sıklıkla influenza semptomlarının kaybolmaya başladığı durumlarda ortaya çıkar. Gripten dolayı komplikasyonlar görülen kişilerde, ancak çok genç, çok yaşlı, veya immun yetmezliği olan hastalar veya daha önceden bir akciğer hastalığı olan kişilerde bu durum görülür. Pnömoni, sepsis, ve ensefalit gibi komplikasyonlar çok ciddi olabilir ve derhal tıbbi tedavi yapılmasını gerektirebilir.

Grip benzeri semptomlarımın tanısını koymak için doktorum başka hangi testleri ister?
Doktorunuz boğazı kontrol etmek için bir strep testi, kandaki bakteriyel enfeksiyonlar için kan kültürleri, bir RSV antijen testi (solunum yolu sinsitiyal virüsü, genç çocukları ve yaşlıları sıklıkla etkileyen bir virüs), veya bir solunum yolu enfeksiyonuna neden olan bakteri ve/veya mantar araştırması için bir balgam kültürü isteyebilir. Ayrıca KMP (Kapsamlı Metabolik Panel) veya TKS (tam kan sayımı) gibi diğer organ fonksiyonlarını da araştırmak üzere kan testlerini isteyebilir.

Grip neden bu kadar büyük bir sorundur?
Çünkü grip öldürücü olabilir ve her on yılda bir özellikle öldürücü influenza ortaya çıkabilir. Tarihte 1918 yılında görülen İspanyol grip pandemisi dünya çapında 20 milyondan fazla kişinin ölümüne neden olmuştur, sadece Amerika Birleşik Devletleri’nde 500,000 kişi ölmüştür. 1957 ve 1968 yıllarında Asya ve Hong Kong kaynaklı grip tiplerinden dolayı Amerika Birleşik Devletleri’nde binlerce ölüm gerçekleşmiştir. Benzersiz viral antijenler için adlandırılan (H5N1) influenza A’nın yeni bir suşu Asya’da kuşlarda ve tavuklarda yaygındır. Enfekte kuşlar ile yakın temas eden kişiler bu hastalığa yakalanırlar ve ölüm oranı çok yüksektir. Bu virüsün insandan insana geçişini sağlayacak şekilde mutasyona uğrayabilmesi dünya çapında bir pandemik endişe konusudur.

Aşı olmama rağmen hâlâ gribe yakalanabilir miyim?
Evet. İnfluenza yeryüzünde dolaşır ve toplumdan topluma hareket eder. Seyahat ettiği sürece, spontan değişikliklere uğrar (“antijenik kayma”). Bu geçen seneki grip aşısından koruma kalkanını ortadan kaldırır ve yeniden enfeksiyon kapmanıza neden olur. Antijen kaymasının miktarı seneden seneye değişir. Kaymalar büyüdükçe daha ağır hastalıklar ortaya çıkar. Doktorlar ve araştırmacılar influenza virüsü dünyada dolaştığı için daha dikkatle izlemektedirler ve bir sonraki mevsimde görülebilecek olan suşların tahminlerini yapmaya çalışmaktadırlar. Her yıl grip aşısı araştırmacıların tahmin edilen suşa karşı bizi korumayı hedef alan araştırma sonuçları ve deneyimlerine dayanılarak üretilir. Aşıda hem influenza A, hem de B’ye karşı bizi koruyacak inaktif iki virüs bulunur.

Birçok olguda, grip aşısı gribi önleyecektir, fakat korumaya başlaması için birkaç hafta geçmesi gerekir ve % 100 etkili olmayabilir. Ayrıca, bazen grip “atılım yapacaktır”– vücudun bağışıklık sistemine, aşının koruma etkinliğini azaltacak şekilde biraz yabancı görülsede virüsün bulunduğu mevsimde yeterli antijenik kayma sağlanmış olacaktır. veya, baskın hale gelen grip tipi, aşının geliştirilmiş olduğu tipten daha farklı beklenmedik bir tip halinde ortaya çıkabilir. Genellikle, böyle olgularda aşılama enfeksiyonun şiddetini biraz azaltacaktır. Yüksek riskli hastalarda (kalp, böbrek, ve akciğer rahatsızlıkları olan kişilerde) doktorlar profilaktik olarak antiviral tedaviler uygulamak suretiyle korumayı güçlendirebilir– influenza toplumda yayılırken daha kısa süreli bir koruma sağlayabilir (bu artan maliyet ve tedavinin yan etkilerinin görülmesine rağmen yapılabilir).

Kaynakça : labtestsonline