Diğer adları : Yüksek-duyarlı CRP Ultra-hassas CRP
Resmi adı : Yüksek-duyarlı C-reaktif protein

Niçin Testi Yaptıracaksınız?
Kalp hastalıkları , kardiyovasküler hastalıklar veya diğer inflamasyon ile seyreden süreçlerde risklerin değerlendirilmesinde yardımcı olabilir

Ne Zaman Testi Yaptıracaksınız?
Testin ne zaman yapılması gerektiği konusunda henüz bir fikir birliği yoktur; hs-CRP lipid profili (kolesterol, trigliseridler, HDL-C, LDL-C) gibi kalp hastalığı riskinin değerlendirilmesi amacıyla istenilen diğer testlerle birlikte daha çok yapılır.

Gerekli Numune Nedir?
Kolunuzdaki bir damardan kan örneği alınır.

Test için Hazırlık Gerekir mi?
Bir lipid profili değerlendirmesi de yapılacak ise kan örneği alınmadan önce 9 – 12 saat aç kalınması gerekmektedir.

Ne test edilmektedir?
C-reaktif protein (CRP) karaciğerde yapılır ve kan dolaşımına salınır. İki farklı test ile ölçüm yapılabilir: CRP testi ve yüksek-hassasiyetli CRP (hs-CRP) testi, her biri kanda farklı sınırlar arasındaki CRP düzeylerini ölçer. hs-CRP testi, standard CRP testine göre daha düşük protein konsantrasyonlarını daha doğru şekilde ölçebilir (daha sensitiftir) . CRP, enflamasyon ve bir miyokard infarktüsü (MI, kalp krizi), cerrahi, ve travmalardan sonra enflamasyon ve enfeksiyon nedeniyle yükselir. Sonuç itibariyle CRP akut faz reaktanı olarak da bilinen proteinlerden biridir ve birçok enfeksiyon ve otoimmun hastalıklar ile ilişkili enflamasyon değişikliklerini izlemede kullanılır.

Enflamasyonun aterosklerozda önemli bir rolü olduğu düşünülmektedir (kolesterol ve diğer lipidlerin birikmesinden dolayı kan damarlarının daralması), bu durum genellikle kardiyovasküler hastalık (KVH) ile birlikte görülür. Hassasiyeti yüksek bir test yöntemi ile CRP ölçümü sağlıklı kişilerde kardiyovasküler hastalıkların risk düzeyi için belirleyici olabilir. Yüksek riskli kişilerde, daha hassas olan bu test; normalin üst sınırında yakın seyreden CRP düzeylerini ölçer. Sağlıklı kişilerde, normal sınırlarda olmakla birlikte ancak nispeten yüksek düzeylerde seyreden CRP düzeyleri, kolesterol düzeyleri kabul edilebilir sınırlarda olsa bile, gelecekte bir kalp krizi, inme, ani kardiyak ölüm ve periferal arteriyel hastalıklar açısından bir riski önceden belirlediği saptanmıştır.

Test için numune nasıl toplanır?
Kolunuzdaki bir damardan enjektör iğnesi yardımıyla kan örneği alınır.

Numunenin kalitesinden emin olmak için herhangi bir test hazırlığına gerek var mı?
Test hazırlığı gerekli değildir; Ancak eğer lipid profili (trigliseritleri içeren) yapılacak ise kan almadan önce 9-12 saat aç olup olmadığınız sorulabilir. Ayrıca , numune verdiğiniz zaman sağlıklı olmanız, infeksiyon, inflamasyon veya diğer doku hasarlarını içeren bir hastalığınızın olmaması gereklidir.

Nasıl kullanılır?
CRP için iki farklı test vardır. Standard test daha geniş bir aralıkta CRP düzeylerini ölçebilir ancak daha düşük aralıklarda hassasiyeti daha düşüktür. hs-CRP testi daha düşük konsantrasyonlardaki proteini daha doğru bir şekilde ölçebilir (daha hassastır). Bu durum sağlıklı bir kişide kardiyovasküler hastalık riskini önceden belirlemede CRP testinin daha yararlı olduğunu ortaya koymaktadır.

hs-CRP bazıları tarafından kardiyovasküler hastalık, kalp krizi, ve inmelerde potansiyel risk düzeyini belirleyen bir test olarak da önerilmektedir. Günümüzde kabul edilen düşünce hs-CRP’nin bu sağlık problemlerinden biriyle karşılaşmadan önceki değerlendirme sürecinde bir rol oynayabildiği şeklindedir. Kardiyovasküler olaylardaki rolünü daha iyi anlamak amacıyla hs-CRP düzeylerinin ölçülmekte olduğu daha güncel klinik çalışmalar günümüzde yapılmaktadır ve elde edilecek sonuçlar taramada ve tedaviye yönelik kararların verilmesinde kullanılmak üzere kılavuz bilgilerin oluşturulmasını sağlayabilecektir.

Ne zaman istenir?
hs-CRP genellikle kolesterol ve trigliseritler ile birlikte kardiyovasküler risk profilini belirlemek üzere istenilen birkaç testten biridir. Bazı uzmanlar tarafından riski önceden belirlemenin en iyi yolu, lipid profili ile hs-CRP gibi bir enflamasyon belirtecini birleştirmektir.

Test sonucu ne anlama gelir?
Daha yüksek hs-CRP düzeyleri olan kişilerde kardiyovasküler hastalık, riski de daha yüksektir ve daha düşük değerlere sahip kişilerde ise risk daha düşüktür. Daha spesifik olarak, normal sınırların en üst düzeylerinde seyreden hs-CRP sonuçları bulunan kişilerde kalp krizi geçirme riski, normal sınırların en alt düzeylerine yakın hs-CRP bulunan kişlere göre 1.5–4 kat daha yüksektir.

Risk grupları aşağıdaki şekilde tanımlanmaktadır:

Düşük risk: 1.0 mg/L’den daha düşük
Ortalama risk: 1.0 – 3.0 mg/L
Yüksek risk: 3.0 mg/L’nin üzerinde
Bu değerler kardiyovasküler hastalıklar için toplam değerlendirme sürecinin sadece bir bölümünü oluşturur. Düşünülmesi gereken diğer risk faktörleri, yüksek kolesterol , LDL-C, trigliserit, ve glukoz düzeyleridir. Ayrıca, sigara içilmesi, yüksek kan basıncının olması (hipertansiyon) ve diyabet risk düzeyini daha da arttırır.

Bilmem gereken başka bir şey var mı?
Steroid yapıda olmayan antienflamatuvar ilaçların (aspirin, ibuprofen, ve naproxen gibi ilaçlar) ya da statin kullanılması, kanda CRP düzeylerini düşürebilir. Hem antienflamatuvar ilaçlar, hem de statinler enflamasyonu azaltarak, CRP düzeylerinde düşüşe neden olabilirler. hs-CRP testi bir enflamasyon belirteçi olarak kullanıldığından dolayı, koroner hastalık ya da kalp krizi riskini önceden belirlemede bir değer taşıması bakımından bu testi yaptıran kişilerin sağlıklı koşullarda olması çok önemlidir. Doku hasarı, enfeksiyon ve diğer enflamasyona neden olan son zamanlarda geçirilmiş olan herhangi bir hastalık nedeniyle CRP miktarında artış olacaktır ve risk hatalı olarak yüksek hesaplanacaktır. Hormon replasman tedavisi gören kadınlarda hs-CRP düzeylerinin yükseldiği gösterilmiştir, bu bakımdan bu test gelecekte muhtemel kardiyovasküler hastalıkların belirlenmesinde faydalı olabilir. hs-CRP ve CRP testlerinin her ikisi de aynı molekülü ölçtüğünden, artirit gibi kronik enflamasyonu olan kişilerde hs-CRP düzeyleri ölçülmemelidir. CRP düzeyleri artrit nedeniyle çok yüksek bulunacaktır

hs-CRP kalp hastalıklarının önceden belirlenmesinde spesifik midir?
CRP bir enflamasyon belirteçidir ve yükseldiği durumlar gelecekte birkaç şekilde ortaya çıkabilecek düşük düzeyde bir enflamasyonu yansıtabilir. Günümüze kadar yapılan birçok çalışma kalp hastalıklarına odaklanmıştır, ancak yeni yapılan araştırmalarda normalin üst sınırlarında bir CRP düzeyinin kolon kanseri, diyabetik komplikasyonlar, ve obesite gibi diğer hastalıklarlada ilişkili olabildiğini göstermektedir.

Kolesterol testlerimi yaptırdım ancak hs-CRP testini hiç yaptırmamıştım. Neden?
CRP için geleneksel test yöntemleri birkaç yıldan beri yapılmaktadır; ancak hs-CRP testi oldukça yenidir ve uzmanlar henüz bu testin ne zaman ve ne sıklıkta istenmesi gerektiği konusunda fikir birliğine varmamıştır. Kardiyovasküler problemlerin belirlenmesine yönelik daha fazla sayıda klinik çalışmanın tamamlanmış olmasından dolayı bu test daha sıklıkla istenebilmektedir.

Bilinen CRP ile hs-CRP testleri arasında ne gibi farklılıklar vardır?
Her iki testte de kandaki aynı molekül ölçülür. hs-CRP testi sağlıklı görünen kişiler için kardiyovasküler hastalık riskini belirlemede kullanılmaktadır, CRP düzeyleri 0.5 – 10 mg/L aralığında ölçülür. Standart CRP testi, bakteriyel ya da viral enfeksiyon riski taşıyan hastalar için (cerrahi girişimleri takiben) ya da kronik enflamatuvar hastalığı olan kişilerde (romatoid artrit gibi) istenir, CRP düzeyleri 10 – 1000 mg/L aralığında ölçülür.

Kaynakça : labtestsonline