Diğer adları : HER-2/neu c-erbB-2 HER2
Resmi adı : İnsan epidermal büyüme faktör reseptörü

Niçin Testi Yaptıracaksınız?
Bir meme kanseri tümörünün, Her-2/neu için pozitif olup olmadığını belirlemek amacıyla yapılır. Bu sonuç, tedaviyi planlamaya ve hastalığın seyrini belirlemeye yardımcı olur.

Ne Zaman Testi Yaptıracaksınız?
Size yayılma karakteri gösteren meme kanseri tanısı koyulduysa ve doktorunuz tümördeki Her-2/neu geninin aşırı sentezlenip sentezlenmediğini (aşırı ekspresyon) saptamak istenirse yapılır

Gerekli Numune Nedir?
Biyopsi ile alınan kanser doku örneği veya lumbektomi veya mastektomi sırasında cerrahi olarak çıkarılan tümör; Bazen kolunuzdaki bir venöz damardan alınan kan örneği

Test için Hazırlık Gerekir mi?
Hayır

Ne test edilmektedir?
Her-2/neu bir onkogendir. Hücre büyümesine neden olan özel bir büyüme faktörünün reseptör proteinini kodlar. Normal epitel hücreleri Her-2/neu geninin iki kopyasını içerir ve hücrelerin yüzeyinde düşük seviyede Her-2 proteini üretilir. Yayılma karakteri gösteren meme kanserinin yaklaşık % 20-30’unda (diğer bazı kanserler, over (yumurtalık) ve mesane kanseri gibi), Her-2/neu geni çoğaltılır (amplifikasyon) ve çok yüksek miktarlarda (aşırı ekspresyon) protein üretilir. Aşırı ekspresyon yapılan bu tümörler daha agresif büyüme eğiliminde olup endokrin (anti-hormon) tedavisine ve bazı kemoterapilere dirençlidir. Her-2/neu pozitif meme kanserli hastalar genellikle daha kötü bir prognoza sahiptir, ancak tümörün özellikleri Her-2/neu pozitif kanserler için spesifik tedavi koşullarını oluşturur.

Tümörün Her-2/neu pozitif olup olmadığını araştırmak için bir biyopsi alınır ve tümör örneği incelenir. Her-2/neu durumunu test etmek için başlıca iki yöntem vardır: immunohistokimya (IHK) ve floresan in situ hibridizasyon (FISH). IHC yönteminde Her-2/neu protein miktarı ölçülür. FISH yönteminde genetik düzeyde gerçek gen amplifikasyonu – bulunan genin kopya sayısına bakılır. IHC günümüzde en yaygın kullanılan birinci basamak test yöntemidir; ancak negatif veya tespit edilemez düzeyde ise, daha sonra bir izleme testi olarak sıklıkla FISH yöntemi yapılır.

Her-2/neu kan testide bulunmaktadır. Serumda bulunan Her-2/neu proteininin düzeyi Her2/neu pozitif kanserde bulunan miktar ile zayıf bir ilişki (korelasyon) gösterir. Kan testi tarama amaçlı kullanılmaz ve doku testinin yerine geçmez, ancak hastanın prognozunu takip etmek ve tedavinin etkinliğini izlemek amacı ile istenir. Metastatik meme kanserinin tanısı konulduktan sonra, kan testi yapılır ve başlangıç düzeyi 15ng/mL den yüksek ise, test tedavinin takibinde kullanılabilir.

Test için numune nasıl toplanır?
Bir ince iğne aspirasyonu, iğne biyopsisi, veya cerrahi biyopsi yapılarak meme kanseri dokusundan örnek alınır. Her-2/neu kan testi için bir koldan venöz kan örnekleri alınır.

Numunenin kalitesinden emin olmak için herhangi bir test hazırlığına gerek var mı?
Test hazırlığı gerekli değildir

Nasıl kullanılır?
Her-2/neu testi, metastatik meme kanserinin ne kadar agresif olduğunu anlamaya yardımcı olan prognostik bir belirleyici olarak kullanılır. Genellikle östrojen ve progesteron reseptör (ER ve PR) testleri ile beraber kullanılır. Bu üç testin sonuçları, hastalığın gidişi ve hormon tedavisi ve kemoterapi gibi spesifik tedavilere vereceği yanıt hakkında doktora bilgiler verir.

Serum Her2/neu testi, bazen örneğin hormon tedavisi, kemoterapi veya Her-2/neu hedefli tedaviler alan Her2/neu -pozitif meme kanser hastalarının izlenmesi amacı ile kullanılır. Eğer Her2/neu düzeyi başlangıçta yükselip (15 ng/mL’den fazla) sonradan düştüğü takdirde, tedavi başarılıdır; eğer yüksek düzeyde kalmaya devam eder ise, tedavi başarısızdır; eğer düzeyi önce düşüp sonra yükselir ise kanserde tekrarlama (nüks) olabilir

Ne zaman istenir?
Her-2/neu doku testi yayılma karakteri gösteren meme kanserinin başlangıç tedavisinin bir kısmı olarak östrojen ve progesteron reseptör durumu testi ile beraber önerilir ve bazen meme kanseri nüksünde yapılır. Tanı koyucu değildir, fakat tedavi seçeneklerini belirlemede ve tümörün özelliklerini daha iyi anlamada doktora yardımcı olur.

Serum Her-2/neu bir bazal değer oluşturmak amacıyla başlangıçta istenir, yükseldiği takdirde kanser tedavisini izlemek amacıyla periyodik olarak istenir. Bazen eğer tümör doku örneği doku testini yapabilecek kadar yetersiz ise kanserin Her-2/neu durumunu belirlemeye yardımcı olmak için istenir

Test sonucu ne anlama gelir?
Bir İmmunhistokimya (IHK) Her-2/neu testi pozitif ise, bu Her-2/neu geninin, Her-2/neu proteinini aşırı düzeyde (aşırı ekspresyon) ürettiği anlamına gelir. Eğer FISH testi yapılır ise, daha sonra Her-2/neu geninin amplifikasyonu tespit edilebilir. Bu testlerden herbiri pozitif ise, hastada hormon tedavisine zayıf yanıt verecek veya ve kemoterapiye karşı dirençli olabilecek agresif bir tümörün olma olasılığı var demektir. Bu hastalar tratuzumab (Herceptin; Her-2/neu proteinini hedefleyen bir ilaç) tedavisi için aday olarak düşünülebilir.

IHC negatif, fakat FISH pozitif ise, hasta yine de Herceptin’den fayda görebilir, fakat her ikiside negatif olduğu takdirde tedavi yararlı olmayacaktır.

Eğer bir meme kanserinde Her-2/neu-positif ise ve serum Her-2/neu düzeylerindeki değişiklikler, Herceptin tedavisinin yararlılığını izlemek, ve hastalığın erken progresyonunu belirlemek için yardımcı olabilir. Düzeydeki azalma tedaviye yanıtı gösterir; düzeyin aynı kalması veya yükselmesi tedavinin etkili olmadığını gösterir; konsantrasyonlar önce düşer sonra yükselir ise kanserin tekrarladığını gösterir. Eğer serum Her-2/neu düzeyi önce negatif veya düşük ise (erken dönem kanserlerde ve Her-2/neu-negatif kanserlerde), testin takipte kullanılmasına gerek yoktur.

Bazı çalışmalar primer tümör ile vücuda yayılmış tümör arasında Her-2/neu pozitifliği açısından farklılık olabileceğini göstermişlerdir. Metastatik meme kanseri olan bir hastanın primer tümöründe eğer Her-2/neu negatif olarak tespit edilmiş fakat serum Her-2/neu düzeyi 15 ng/mL’den yüksek ise,bu durum doku testinin yenilenmesini işaret edebilir.

Bilmem gereken başka bir şey var mı?
Her-2/neu-pozitif tümörler, Her-2/neu proteinini hedef almak üzere geliştirilen bir ilaç tedavisi olan Herceptin’e (tratuzumab) karşı duyarlıdır. Herceptin, fazla olan protein moleküllerine tutunur ve kanserin büyümesini engeller. Bu özelleştirilmiş tedavinin geliştirilmesi Her-2/neu testinin kullanımını arttırmıştır.

Her-2/ neu testi gen çoğalması (amplifikasyonu) ve aşırı protein üretimi (over-expression) olan kişilerde yararlıdır. Her-2/neu test yöntemi her laboratuvarda bulunmayabilir.

Hem immunhistokimya (IHK) ve floresan in situ hibridizasyon (FISH) yöntemlerini uygulamak ve yorumlamak için özel bir eğitim ve deneyim gereklidir. Doktorunuz örneğinizi muhtemelen bir referans laboratuvara gönderecektir ve sonuçların alınması için birkaç hafta gerekebilir. Her-2/neu testini yapabilmek için çok küçük miktarda bir kanser dokusuna ihtiyaç vardır.

Örnek miktarı yeterli değilse, doktorunuz serumda Her-2/neu testinin yapılmasını isteyebilir veveya tedavi seçeneklerini genişletmek amacıyla sizin Her-2/neu-pozitif olduğunuzu varsayabilir.

Her-2/neu’nun yanısıra, doktorum meme kanseri dokumda başka hangi laboratuvar testlerini isteyebilir?
Yayılma (invaziv) karakterindeki bir meme kanserinin ilk araştırmaları sırasında, doktorunuz hormon reseptör durumunu anlamak için muhtemelen bir doku testi yapacaktır. Östrojen ve/veya progesteron reseptör pozitifliğine sahip bir hastada eğer Her-2/neu-pozitif ise tedavi seçeneklerini sınırlandıracak şekilde ise endokrin/hormon tedavisine yanıt azalmış olarak bulunabilir.

Her-2/neu pozitif olan herkes için Herceptin etkili olur mu?
Ne yazık ki, hayır. Sadece Her-2/neu pozitif olan hastaların üçte birinde Herceptin tedavisine yanıt alınacaktır. Henüz çok iyi anlaşılamayan başka hücresel faktörlerde bu duruma katılmaktadır. Kemoterapinin daha etkili olabilmesi için Herceptin bazen diğer ilaçlar ile beraber kullanılır.

Erkeklerde de bu test istenebilir mi?
Evet. Kadınlardaki gibi sık olmamakla birlikte erkeklerde de meme kanseri gelişebilir ve Her-2/neu pozitif olabilir. Ayrıca Her-2/neu ‘nin erkekte prostat kanserinde gidişatı (prognozu ) tespit etmeye yararlı olduğuna ilişkin bazı çalışmalar bulunmaktadır.

Kaynakça : labtestsonline