Gonore Testi Nedir? Ne Anlama Geliyor
Diğer adları : GC test
Resmi adı : Neisseria gonorrhoeae culture, Neisseria gonorrhoeae gram stain, Neisseria gonorrhoeae DNA probe, Neisseria gonorrhoeae by Amplified Detection
Niçin Testi Yaptıracaksınız?
Cinsel yolla bulaşan hastalık olan belsoğukluğuna (gonoreye) neden olan Neisseria gonorrhoeae,enfeksiyonu taraması yapmak veya tanısını koymak için bu test yapılır.
Ne Zaman Testi Yaptıracaksınız?
Cinsel açıdan aktifseniz, gebeyseniz, belsoğukluğu geliştirme açısından bir veya birden fazla sayıda risk faktörüne sahipseniz, kadınlarda vajina akıntıda artış, vajinal temasla kanama, idrar yaparken ağrı veya yanma hissi veya erkeklerde penisten akıntı gelmesi veya idrarda yanma hissi varsa bu testlerden geçersiniz.
Gerekli Numune Nedir?
Enfeksiyon kapmış alandan gelen salgılar veya akıntıların sürüntüsü veya idrar numunesi kullanılır.
Test için Hazırlık Gerekir mi?
Test için hazırlık yapılması gerekmemektedir
Ne test edilmektedir?
Test, cinsel yolla bulaşan bir hastalık olan belsoğukluğuna (gonoreye) neden olan Neisseria gonorrhoeae bakterisinin varlığını araştırır. Belsoğukluğu genellikle enfekte partnerle cinsel temas (ağız, vajina veya anüs ) yoluyla bulaşır. Enfeksiyona yakalanmış bir anne doğum sırasında hastalığı bebeğine geçirebilir.
Belsoğukluğu olan birçok erkek hastalık belirtileri geçirecek olmasına rağmen kadınların çoğunda hastalık belirti vermez, mesane veya başka vajinal enfeksiyon sanılabilir. Erkeklerde belirtiler genellikle enfeksiyondan sonraki 2-5 gün içinde (bazen 30 gün sonra) ortaya çıkmaktadır. Kadınlarda ise bulgular genellikle enfeksiyona yakalandıktan sonraki 10 gün içinde belirmektedir. Kadınlarda bulgular ağrılı ve yangılı idrar yapma rahim ağzı akıntısında artış, bazen menstruasyon kanamaları arasında veya vajinal temasla ortaya çıkan kanamayı içermektedir. Erkeklerde bulgular beyaz, sarı beya yeşil renkli penis akıntısı, idrarda yanma, bazen ağrılı veya şiş testisten ibarettir. Rektal enfeksiyon bulguları akıntı, kaşıntı ve ağrılı dışkılama şeklindedir.
Belsoğukluğu bir antibiyotik kürüyle tedavi edilebilir. Tedavi edilmemiş belsoğukluğu ağır komplikasyonlara yol açabilir. Kadınlarda, rahim ağzından rahim boynuna ve fallop tüplerine yayılan, fallop tüplerinde nedbeleşmeye, dış gebelik veya kısırlığa (infertiliteye) neden olabilen bir enfeksiyon gelişebilmektedir. Erkeklerde enfeksiyon kısırlığa neden olabilen testiste iltihaplanmaya yol açabilmektedir. Hem erkek hem de kadınlarda bakteriler kan dolaşımıyla yayılıp eklemleri tutarak bir tip eklem iltihabına yol açabilir. Diğer potansiyel açıdan ağır klinik komplikasyonlar osteomiyelit, menenjit, endokarditi, erişkin solunum sıkıntısı sendromu (ARDS) ve ölümcül septik şok görülebilir. Gonore mikrobu kapmış bir yenidoğanda tedavi edilmezse körlüğe yol açabilen kan, eklem ve göz enfeksiyonları gelişebilmektedir.
Test için numune nasıl toplanır?
Rahim ağzı, dış idrar yolu (üretra), penis, anüs veya boğaz gibi enfeksiyon kapmış alanlardan akıntı veya salgı numunesi almak için ucu telli bir pamuk tampon kullanılır. Bazı testlerde idrar numunesi kullanılır. Birçok doktor bakterileri bulma olasılığını yükseltmek için birden fazla sayıda bölgeden numune alırlar.
Numunenin kalitesinden emin olmak için herhangi bir test hazırlığına gerek var mı?
Test için herhangi bir hazırlık yapılması gerekmemektedir.
Nasıl kullanılır?
Test iki şekilde kullanılır:
hastalık belirtilerinin nedenlerine tanı koymak
cinsel açıdan aktif kişileri taramak
Belsoğukluğu belirtileri klinik açıdan klamidya enfeksiyonunu andırabildiği ve iki hastalık farklı tedavileri gerektirdiği için kesin tanı önemlidir.
Birçok yöntem mevcut olmasına rağmen halen moleküler test tercih edilmektedir. Bu test Neisseria gonorrhoeae’da var olan DNA’nın amplifikasyonuna dayanmaktadır. Halen Neisseria gonorrhoeae ‘nin moleküler testi standart ve geniş ölçüde kullanılan bir yöntemdir. Moleküler testlerin avantajı konvansiyonel kültüre göre genellikle daha duyarlı ve özgül olmaları nedeniyle daha çok sayıda pozitif numuneyi tanımlayabilmektedir.
Erkeklerde klinik veya doktor ofisinde kullanılabilen hızlı bir yöntem de doktorun dış idrar yolundan (üretradan) alınan numunenin bakterilerin varlığını tespit için mikroskop altında incelenmesini olanak tanıyan gram boyamasıdır. Kadınlardan alıonan numuneler için bu yöntem kullanılmamaktadır..
Neisseria gonorrhoeae ve Chlamydia trachomatis testi için benzer klinik belirtileri ve bulguları olan bu iki mikrobun eşzamanlı incelenmesine olanak tanır.
Ne zaman istenir?
Kadınlarda rahim ağzı akıntısında artış, vajinal temas sonucu veya idrar yaparken yanma /ağrı hissi , erkeklerde penisten akıntı gelmesi idrar yaparken yanma hissi, kanama veya proktit denilen rektal veya anal bölgenin iltihaplanması gibi hastalık belirtileri varsa doktorunuz bu testin yapılmasını isteyebilir. Ancak birçok enfekte kişi herhangi bir hastalık belirtisi göstermediğinden uzmanlar aşağıdaki önerilerde bulunmaktadır:
25 yaş ve altı cinsel açıdan aktif kadınların/kızların tümü her yıl gonore testinden geçmelidir.
Hiçbir hastalık belirtisi olmayan tüm diğer cinsel açıdan aktif, enfeksiyon riski artmış kadınların rutin olarak taranması gerekir.
Gebe kadınların tümü belsoğukluğu açısından test edilir.
Ayrıca uzmanlar, erkek eşcinsellerin yilda en azından bir kez belsoğukluğu ve klamidya enfeksiyonu, frengi ve HIV gibi başka cinsel yolla bulaşan hastalıklar açısından taranması gerektiğini ileri sürmektedir.
Test sonucu ne anlama gelir?
Pozitif test, bir antibiyotik kürüyle tedaviyi gerektiren aktif bir enfeksiyonun varlığına işaret eder
Negatif test, yalnızca test sırasında hiçbir hastalık kanıtı olmadığı anlamı taşır. Enfeksiyon riski altında olanların olası maruziyeti kontrol için düzenli aralıklarla tarama testlerinden geçmesi önemlidir.
Enfeksiyon kapmışsanız cinsel partneriniz (partnerleriniz) de test ve tedavi edilmelidir.
Bilmem gereken başka bir şey var mı?
Enfeksiyon kapmışsanız HIV dahil olmak üzere diğer cinsel yolla bulaşan hastalıklara yakalanma riskiniz artar.
Sonuçları almak ne kadar sürer?
Tipik olarak kültürler ve DNA amplifikasyon yöntemlerinin sonuçları 2-5 gün içinde doktorun eline geçer. Hemen gram boyası yapılabilmesine rağmen sonuçlar kültür kadar güvenilir değildir.
Ne zaman moleküler testler yerine kültürler tercih edilecektir?
Yasal sonuçları olan olgulara tanı koymak veya doğrulamak için moleküler testler kullanılmamalıdır. Yasal sistem değişene kadar mahkeme yalnızca belsoğukluğunu kanıtlayan pozitif kültür sonucunu kabul etmektedir.
Kaynakça : labtestsonline