Tıp dilinde fibroepitelyal polip, akrokordon ya da molluscum pendulum olarak tanımlanan et beni, çoğunlukla boyun, koltuk altı, kasık, genital bölge ve göz kapağı gibi cildin katlandığı bölgelerde, nadiren sırt ve göğüste görülür. Oluşumunda genetik faktörlerin etkili olduğu düşünülen et beni, hemen her yaş grubunda görülse de çoğunlukla yirmili yaşlardan sonra ortaya çıkmaya başlar. Kadın ve erkek cinsiyetlerinde eşit oranda görülen et beninin sayısı, zaman içinde artış gösterebilir. Yetişkin nüfusun yaklaşık olarak %25’inde et beni olduğu düşünülür. Deri dokusunun düzensiz gelişimine bağlı olarak oluşan et beni ya da farklı bir deyişle saplı ben, tıpta nevüs olarak tanımlanan normal benlerden farklıdır. Et beni, cilt renginde, küçük bir bağlantı noktasıyla deriye bağlı olabileceği gibi cilt renginden farklı tonda da olabilir. Et benlerinin boyutları kişiden kişiye farklılık gösterebilir ve bu lezyonlar zaman içinde büyüyebilir. Bazen bir toplu iğne başından küçük olan et beni zaman zaman ceviz büyüklüğünde de olabilir. Siğille karıştırılmaması gereken et beninin yüzeyi, siğilin aksine pürüzsüzdür ve siğil gibi bulaşıcı değildir. Tıbbi açıdan tamamen zararsız olan bu oluşum, çoğunlukla takılan aksesuar ya da giyilen kıyafetlerin deri yüzeyinde yarattığı sürtünmeye bağlı olarak zedelendiklerinde kaşıntı ve ağrıya neden olabilir. Bazı durumlarda kişi, kendisini kaşırken de farkına varmadan et benini zedeleyebilir. Daha şiddetli zedelenmelerde ağrının şiddeti artabilir. “Et beni neden çıkar?” sorusunu cevaplamadan önce “Et beni nedir?” bunu yanıtlamak gerekir.

Et Beni Nedir?

Çoğunlukla zararsız, şikayete yol açmayan ve travmatize edilmedikçe ağrı yapmayan ve bir tür cilt lezyonu olan et beninin, her dört yetişkinden birinde olduğu düşünülür. Boyutları kişiden kişiye farklılık gösterebileceği gibi, aynı bölgede farklı boyutlarda da olabilir. Farklı bir deyişle et beni, 1 mm. çapında olabileceği gibi birkaç cm. boyutunda da olabilir. Çoğunlukla yirmi yaşından sonra oluşmaya başlayan et beni zaman içinde büyüyebilir ya da sayıca çoğalabilir. Et benleri, ağrı ve acıya yol açmayan, kansere dönüşmeyen ben türleridir. Saplı ben olarak da bilinen et beni, çoğunlukla cildin kıvrım yaptığı boyun ve koltuk altı bölgelerinde görülür. Ailesinde et beni olan kişilerde daha sık rastlanan et beni, çoğunlukla cilt rengindedir ve cilt altında kökü bulunmaz. Tıbben bir problem yaratmayan et beni, kişiyi estetik açıdan rahatsız etmesi durumunda ameliyatlı ya da ameliyatsız tedavi yöntemleriyle yok edilebilir. Et beni aldırma işlemi olarak da bilinen cerrahi operasyon, lokal anestezi altında yapılır ve kişinin günlük hayatını etkilemez. Et beni tedavisi konusuna geçmeden önce sıkça sorulan “Et beni neden çıkar?” ya da “Et beni neden olur?” gibi soruları yanıtlamak gerekir.

Et Beni Nasıl Ayırt Edilir?

Cilt üzerindeki oluşumun ben mi yoksa et beni mi olduğunu ayırt etmek bazen zor olabilir. Genellikle küçük boyutlarda olan et beni, sıklıkla normal benlerle karıştırılır. Cilt yüzeyindeki benin et beni olup olmadığını anlamanın en kolay yolu, pedinkül ya da farklı bir deyişle oluşumun, cilt altında bulunan sap ya da kökünün varlığıdır. Benlerin aksine et benlerinin kökü yoktur ya da yok denecek kadar küçüktür. Et beni, ince bir sapa sahiptir ve bu ince sapla vücuda bağlıdır. Çoğu et beni, 2 mm’den küçük olsa da bazıları birkaç cm. büyüklüğe ulaşabilir. Et benleri dokunulduğunda yumuşak bir yapıya sahiptir. Yuvarlak ya da asimetrik olabilen bu lezyonlar, pürüzsüz olabileceği gibi nadiren kırışık bir yapıya da sahip olabilir. Bazı et benleri, iplik gibi bazılarıysa pirinç tanesine benzer şekildedir. Çoğunlukla ten renginde olan et beni zaman zaman hiperpigmentasyon nedeniyle ciltten daha koyu renkte de olabilir. Et beni doğal yapısından dolayı bükülebilir. Bu bükülmeye bağlı olarak kan akışı durabilir ve rengi zamanla siyaha dönebilir.

Et Beni Neden Çıkar?

Çoğunlukla gençlik döneminde oluşan et beni, cilt üzerinde çıkıntı oluşturan ve deri altında kökü olmayan oluşumlardır. Kansere dönüşme riski taşımayan et benleri, tıbben tamamen zararsızdır. Kaşınma, zedelenme ya da sürtünme gibi etkenler olmadığı sürece kişide hiçbir yakınmaya yol açmaz. Ancak bu gibi durumların varlığında et beni, ağrı ve sızlama gibi şikayetlere neden olabilir. Et beninin oluşmasında pek çok faktör rol oynar. Vücutta bulunan bir protein türü olan kolajen, et beni oluşumunda rol oynar. Farklı bir deyişle et beni, kolajen liflerinden ve kan damarlarından oluşur. Deri dokusunun düzensiz bir şekilde büyümesine bağlı olarak oluşan et beni, çoğunlukla genetik geçişlidir. Ailesinde et beni olan kişilerin vücutlarının aynı bölgelerinde, benzer şekilde et beni görülebilir. Gebelik döneminde oluşan hormon seviyelerindeki değişim, et beni oluşumunu tetikleyen önemli faktörlerden biridir. Gebelik sırasında kadınlarda et beni sayısında artış da görülebilir. Obezite, insülin direnci ve tip-2 diyabeti olan kişilerde oluşma eğilimi daha yüksektir. 2008 yılında yapılan sınırlı bir araştırmaya göre, human papilloma virüs (HPV)’ün et beni oluşumunda rol oynadığı görülmüştür. 2010 yılında yapılan farklı bir sınırlı çalışmanın sonuçlarına göre ise et beni oluşumu ile vücut kitle endeksi ve yüksek trigliseridler arasında bağlantı olduğu gözlenmiştir. Ancak bazen, ortada hiçbir sebep yokken de kişide et beni oluşabilir. Et beninin cildin katlandığı ve doğal sürtünmenin oluştuğu boyun, koltuk altı ve kasık bölgelerinde daha sık oluştuğu göz önüne alındığında aşırı kilolu insanlarda, et beni oluşumu daha fazla görülebilir. Ayrıca kıyafet ve aksesuarların cilt yüzeyine sürtünmesinin de et beni oluşumunda rol oynadığı düşünülür. Sıklıkla sorulan “Et beni neden çıkar?” sorusu bu şekilde cevaplanabilir. Bazı durumlarda et benine kan akışının kesilmesiyle birlikte bu doku kendiliğinden düşebilir. Ancak bunu elle koparmaya çalışmak kesinlikle önerilen bir durum değildir. Eğer et beni kişiyi estetik açıdan rahatsız ediyor ya da sosyal hayatını etkiliyorsa bir hekime başvurarak tedavi seçenekleri değerlendirilmelidir.

Et Beni Oluşumunu Tetikleyen Faktörler

Et beninin neden oluştuğu hakkında farklı araştırmalar yapılmış olsa da bu çalışmaların tümü sınırlıdır. Ancak bu araştırmaların ışığında aşağıda sıralanan etkenlerin et beni oluşumunda rol oynadığı söylenebilir:

• Aile üyelerinde et beni varlığı,
• Gebelik,
• İnsülin direnci ya da tip-2 diyabet varlığı,
• Aşırı kilolu olmak,
• Human papilloma virüs (HPV) varlığı.

Et Beni Nasıl Tedavi Edilir?

Tıbbi açıdan tedavi edilmesi gerekmeyen et beni, kişiye acı veriyor, sosyal ya da estetik açıdan rahatsız ediyorsa birden fazla yöntemle alınabilir:

• Kriyoterapi: Et beninin, sıvı azotla dondurulmasıyla düşmesi sağlanabilir.
• Elektrocerrahi: Yüksek frekanslı elektrik enerjisi kullanan cihazlarla dokuya bilinçli olarak termal zarar verilerek et beni alınabilir.
• Ligasyon: Cerrahi iplikle boğma olarak tanımlanan işlemle et beninin düşmesi sağlanabilir.
• Cerrahi: Et beni, lokal anestezi altında cerrahi müdahale ile alınabilir.

Bunların yanı sıra etkinliği hakkında bilimsel bir çalışma bulunmayan doğal tedavi yöntemleri de denenebilir. Elma sirkesi, limon suyu ve çay ağacı yağının düzenli olarak et beninin üzerine sürülmesi, et benlerinin düşmesinde etkili olabilir. Ancak et beninin, koparılması, iple boğulmaya çalışılması, kesilmesi ya da kimyasal maddeler ile düşürülmeye çalışılması kesinlikle önerilmez. Et beninin bu şekilde alınmaya çalışılması, kanama, yanık ve enfeksiyon gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.

Eğer sizde de et benlerinizi aldırmak istiyorsanız bir sağlık kuruluşuna başvurarak ayrıntılı bilgi alabilirsiniz. Sağlıklı günler dileriz.

Kaynak Bilgisi : MedicalPark