Diğer adları : SMA Anti-Düz Kas Antikoru ASMA F-Aktin Antikoru ACTA
Resmi adı : Düz Kas Antikoru

Niçin Testi Yaptıracaksınız?
Kronik aktif otoimmün hepatit tanısı koymaya ve bu hastalığı karaciğer hasarının diğer nedenlerinden ayırt etmeye yardımcı olmak için bu test yapılır.

Ne Zaman Testi Yaptıracaksınız?
Doktor hastada mevcut hepatitin bir otoimmün sürece bağlı olduğundan kuşkulandığı zaman bu test yapılır.

Gerekli Numune Nedir?
Koldaki bir venden alınan kan örneği.

Test için Hazırlık Gerekir mi?
Hayır.

Ne test edilmektedir?
Bu test kandaki düz kas antikorlarının (ASMA) miktarını ölçmektedir. SMA, vücudun bağışıklık sistemi tarafından üretilen ve düz kasın kendi hücre proteinlerine karşı yönlendirilmiş proteinlerdir. Hücre çatısı proteinleri hücresel yapının desteklenmesi ve takviye edilmesi görevini yürüten ve hücrenin çatısını oluşturan proteinlerdir. Düz kas antikorlarının üretimi kronik aktif otoimmün hepatit ile kuvvetle ilişkilli olmasına rağmen başka karaciğer hastalığı ve primer( birincil) biliyer siroz gibi başka otoimmün bozukluklarda da genellikle daha düşük titrelerde de saptanabilmektedir. Otoimmün hepatit , viral enfeksiyon, ilaç, toksin, kalıtsal hastalık veya alkolün aşırı kullanımı gibi bir neden sonucu oluşmayan, akut veya kronik karaciğer iltihabı olarak ortaya çıkmaktadır. Karaciğer sirozuna ve bazı olgularda karaciğer yetmezliğine yol açabilmektedir.

Her yaşta ve herkeste otoimmün hepatit saptanabilirse de hastalananların yaklaşık % 80’i kadındır. Bu hastalığı geçirenlerin % 70’den fazlasında düz kas antikorları ya yalnızca veya ANA (antinükleer antikorlar) ile birlikte saptanmaktadır. F-aktin, kendisine karşı yönlendirilen otoantikor sayısının artabildiği spesifik bir hücre proteinidir. Bazı güncel çalışmalar otoimmün karaciğer hastalığı tanısı koymada F-aktin testinin SMA’ya göre daha spesifik bir test olduğunu ve hastaların yaklaşık % 52-85 kadarında F-aktin otoantikorlarının bulunduğunu ileri sürmektedir.

Test için numune nasıl toplanır?
Koldaki bir venden alınan kan örneği.

Numunenin kalitesinden emin olmak için herhangi bir test hazırlığına gerek var mı?
Hayır.

Nasıl kullanılır?
Otoimmün hepatit tanısının konmasına yardımcı olmak ve bu hastalığı karaciğer hastalığı veya hasarının diğer nedenlerinden ayırt etmek için antinükleer antikorlarla (ANA) birlikte birincil olarak düz kas antikoru (SMA) testi de istenebilir. Otoimmün hepatit tanısını koymak ve diğer karaciğer hastalığı veya hasarı yapan etkenlerden ayırtetmek için karaciğer-böbrek mikrosomal antikorları tip 1 (LKM1), antimitokondriyal antikor (AMA) testleri de istenebilir.

Bazen SMA testi yerine otoimmün hepatitin başlangıç tarama testi olarak anti-aktin testi de istenebilir. Sonuç pozitifse bulguları doğrulamak için ardından SMA testi yapılabilir. Anti-aktin testi göreceli olarak yeni bir test olup bazı olgularda SMA testinin yerini almaktadır. Anti-aktin testinin klinik yararlılığı henüz kesin olarak belirlenmemiştir.

Ne zaman istenir?
Doktorunuz, hastada otoimmün hepatit olduğundan kuşkulanıyorsa bu testle birlikte ANA testi de ister. Hasta bitkinlik ve sarılık gibi belirtilerle birlikte aspartat aminotransferaz (AST) veya bilirubin testleri gibi rutin karaciğer testlerinde anormal derecede yüksek sonuçlara rastlarsa genellikle ANA ve SMA testi de ister.

Karaciğer hasarının diğer nedenlerine tanı koymak veya dışlamak için genellikle SMA ve ANA testleri istenmektedir. Bu nedenler viral hepatit gibi viral enfeksiyonları, alkol kötüye kullanımı, toksinler, kalıtsal hastalıklar, metabolizma bozuklukları ve birincil biliyer sirozu kapsayabilir.

Test sonucu ne anlama gelir?
Kanda önemli miktarlarda SMA ve ANA varsa en olası neden otoimmün hepatittir. Her ikisi de pozitif ise sistemik lupus eritematozusve diğer otoimmün hastalıklar dışlanır çünkü lupusta ANA pozitif iken SMA pozitif olmaz.

Klinik otoimmün hepatit belirtileri olan bir hastada önemli miktarlarda F-aktin antikorları saptanmışsa hastada bu hastalığın var olma ihtimali mevcuttur. Olguların çoğunda anti-aktin saptanmışsa birlikte SMA ‘da bulunacaktır. Aktin hücre çatısı proteinlerinin yalnızca biri olduğu için anti-aktin test sonucu negatif çıksa bile o kişinin düz kas antikorlarına sahip olması mümkündür.

SMA testi negatifse semptomlar otoimmün hepatit dışındaki nedenlere bağlı olabilmektedir. Ancak otoimmün hepatitli hastaların % 20’ye varan bölümünde SMA, ANA veya LKM1 antikorları saptanamayacaktır.

Bilmem gereken başka bir şey var mı?
Çocuklarda ve bağışıklık sistemleri risk altında olanlarda SMA konsantrasyonları düşebilir. Hastalığın seyri boyunca düzeyler değişebildiği gibi otoimmün semptomların şiddet derecesi veya hastanın prognozuyla ilişkili olmayabilir.

Birincil biliyer siroz hastalarının % 50 kadarında AMA düzeyleri yükselmiş olabildiği gibi enfeksiyöz mononükleoz gibi başka hastalıklar ve bazı kanser türlerinde düşük miktarlarda SMA saptanabilir. Birincil biliyer siroz hastalarının yaklaşık % 22’sinde F-aktin antikorları mevcut olabilir.

SMA, F-aktin antikorları ve ANA’nın varlığı otoimmün hepatiti kuvvetle düşündürmesine rağmen tanısal değildir. Her ikisi önemli konsantrasyonlarda ve doktorunuz hepatitten kuşkulanıyorsa karaciğer hasarı ve nedbeleşmesinin karakteristik bulgularını araştırmak için bir karaciğer biyopsisi yapılabilir.

Düz kas antikoru (SMA) zamanla kaybolur mu?
Enfeksiyöz mononükleoz gibi geçici bir hastalığa bağlıysa, hastalık iyileştikten sonra ölçülebilir düzeylerin altına düşebilir. Otoimmün hepatit nedeniyle SMA oluşmuşsa düzeyleri zamanla değişebilmesine rağmen hastanın yaşamı boyunca varlığını sürdürecektir.

Hepatitin birden fazla nedeni olabilir mi?
Olabilir. Örneğin otoimmün hepatit, hepatit C gibi bir viral hepatite eşlik edebilir, alkol kötüye kullanımının neden olduğu karaciğer hasarıyla alevlenebilir. Hepatit etkene bağımlı olarak tedavi edildiğinden doktorunuzun hastalığınızın altta yatan nedenini (nedenlerini) anlamış olması çok önemlidir.

Otoimmün hepatit ne hızla ilerler?
Otoimmün hepatitin seyri ve şiddet derecesini tahmin etmek güçtür. Akut veya kronik olabilir. Birçok hastada yıllar boyu hiçbir (veya çok az) belirti olmayacak, rutin karaciğer test sonuçları normal çıkmadığında tanı konacaktır. Daha fazla bilgi için doktorunuza danışınız.

Kaynakça : labtestsonline