CK Testi Nedir? Ne Anlama Geliyor
Diğer adları : Total CK Kreatin Fosfokinaz CPK
Resmi adı : Kreatin Kinaz
Niçin Testi Yaptıracaksınız?
Kalp krizi geçirip geçirmediğinizi veya vücudunuzdaki başka kasların hasar görüp görmediğini belirlemek için bu testten geçilir
Ne Zaman Testi Yaptıracaksınız?
Kalp krizi belirtileriniz ve bulgularınız (örn: göğüs ağrısı ), kas ağrılarınız veya kas halsizliğiniz varsa bu testten geçilir.
Gerekli Numune Nedir?
Bir kol damarınızdan alınan kan numunesi kullanılır.
Test için Hazırlık Gerekir mi?
Test için hazırlık yapılması gerekmemektedir
Ne test edilmektedir?
Kreatin kinaz kalp, beyin, iskelet kası ve başka dokularda bulunan bir enzimdir. Enzimler hücrelerin normal işlevlerini görmelerine yardımcı olan proteinlerdir. Kaslar kasıldığında kas ve kalp hücrelerinde bu enerjinin çoğu kullanılmaktadır.
Vücudunuzda üç farklı formda CK vardır.Bunlara izoenzimler denilmektedir:
CK-MM (iskelet kaslarınız ve kalbinizde bulunur.)
CK-MB (çoğunlukla kalbinizde bulunur)
CK-BB (çoğunlukla kalbinizde bulunur).
Normal olarak kanda az miktarda bulunan CK başlıca kaslarınızdan gelmektedir. Beyninizin içindeki CK hemen hemen hiçbir zaman kanınıza girmez
Test için numune nasıl toplanır?
Bir kol damarından alınan kan numunesi kullanılır
Numunenin kalitesinden emin olmak için herhangi bir test hazırlığına gerek var mı?
Test için hazırlık yapılması gerekmemektedir.
Nasıl kullanılır?
Kas veya kalp hücreleri hasarlandığında kan CK düzeyleri yükselmektedir. Göğüs ağrınız veya kalp krizine ait, bulgu ve belirtileriniz varsa doktorunuz CK testi yapabilir. Bir kalp krizinden sonraki ilk 4-6 saat içinde kandaki CK düzeyi yükselmeye başlamaktadır.18 ila 24 saatte en yüksek düzeyimne ulaşır, 2-3 gün içinde normale döner. İskelet kasları hasarlandığında da kandaki CK düzeyi yükselmektedir.
Ne zaman istenir?
Kalp krizi geçirmiş olabilen hastalar acil servise geldiklerinde ve 4-6 saat aralarla toplam 3 kez CK testi istenecektir. Kas ağrınız veya halsizliğiniz varsa diğer kaslarınızın zarar görüp görmediğini anlamak için doktorunuz CK isteyebilir.
Test sonucu ne anlama gelir?
Birinci ölçümdern itibaren giderek yükselen bir CK genellikle kalp veya başka kaslarda bir ölçüde hasar oluştuğunu gösterir. Ayrıca kaslarınızın çok zorlandığını da gösterebilir. Doktorunuz kalp krizinden kuşkulanırsa kalbinizin zarar görüp görmediğini anlamak için genellikle daha spesifik bir test (troponin) isteyecektir.
Bilmem gereken başka bir şey var mı?
Büyük kas kitlelerine sahip kişiler olmayanlara göre daha yüksek CK düzeylerine sahip olabilmektedir. Çok ağır egzersizler de (ağırlık kaldırma, temas sporları ve uzun egzersiz seansları) CK düzeylerini yükseltebilmektedir. Düşme, trafik kazası veya iğneler de (enjeksiyonlar) CK düzeylerini yükseltebilmektedir.
Kolesterol düşürücüler (statinler) gibi birkaç ilaç kaslarınıza zarar verip CK düzeylerini yükseltebilmektedir. Bu ilaçlardan birini alırken kas ağrısı veya güçsüzlüğü hissederseniz doktorunuzu bu durumdan haberdar edin. Çok fazla alkol alımı da CK’yi hafifçe yükseltebilmektedir.
Gebeliğin erken döneminde de CK düzeyleri azalabilmektedir.
Kalp krizi ne demektir ?
Kalp krizi kalp kaslarının bir bölümünün öldüğü anlamı taşır. Bu olgunun tıbbi terimi miyokart enfarktüsüdür (MI). Kalp krizi en çok göğüste bir cins bası hissi veya ağrıyla başlar ve sıklıkla boyun veya sol kola yayılır. Soluk almakta zorlanabilirsiniz, kendinizi bitkin hissedebilir, soğuk soğuk terlemeye başlayabilirsiniz.
Kalp kasınıza kan götüren kan damarlarından biri (koroner arterler denilen) tıkandığında genellikle kalp krizi oluşmaktadır. Zaten kısmen bloke olmuş kan damarında bir kan pıhtısı oluştuğunda da (sıklıkla atardamarların sertleşmesi denilen -tıbbi terim ateroskleroz) kalp krizi geçirilebilir.
Göğüs ağrımın olması kalp krizi geçiriyorum anlamına mı gelmektedir ?
Birçok başka sorun göğüs ağrısına neden olabildiğinden göğüs ağrınızın tipine bakarak kalp krizi geçirip geçirmediğinizi her zaman söylemek mümkün değildir. Birçok kişi göğüs kaslarını zorladıklarında göğüs ağrısı çeker. Bazı akciğer sorunlarında da göğüs ağrısı oluşabilmektedir. Göğüs ağrısı kalp atardamarlarındaki sertleşmenin (koroner arter hastalığı veya KAH) uyarı sinyali olabilir. Egzersiz, zorlu çalışma veya bazen stres zamanlarında oluşan, birkaç dakika sürüp istirahatle geçen göğüs ağrısına anjina pektoris denilir. Ağrı yalnızca birkaç dakikadan uzun sürerse, özellikle siz istirahatteyken oluşursa hemen tıbbi yardım isteyin.
Kalp krizinin başka hangi tanısal testleri mevcuttur?
Göğüs ağrısı çeken kişinin kalp krizi geçirip geçirmediğini anlamak için birden fazla sayıda test uygulayabilir. Troponin testinin genellikle en doğru test olduğu düşünülür. Başka kalp krizi belirtisi olmasa bile kalp hasarını belirlemede CK-MB (kalbin CK izoenzimi) testi de son derece doğru sonuç vermektedir. Kalp krizi geçirenlerde miyoglobin ve kreatin kinaz düzeyleri hemen hemen her zaman yükselmekle birlikte bu iki parametre başka rahatsızlıklarda da yükselebildiğinden daha az spesifiktirler
Ya kalp krizi geçirmediğimden emin değilsem ?
Özellikle istirahatle geçmeyen uzun süreli göğüs ağrısından yakınıyorsanız, anjina pektoris geçirdiğiniz söylenmişse, sizin için reçetelendirilen ilaçlar ağrınızı hafifletmiyorsa hemen tıbbi yardım isteyin. Kalp krizi geçiren birçok kişi cankurtaran çağırmaya girişmeden veya acil servise gitmeden kaybedilmiştir.
Kaynakça : labtestsonline