C-Reaktif Protein Testi Nedir? Ne Anlama Geliyor
Diğer adları : CRP
Resmi adı : C-Reaktif Protein
Niçin Testi Yaptıracaksınız?
İnflamasyonun varlığını saptamak ve tedaviye yanıtı izlemek.
Not: Kalp Hastalığı riskinizi belirlemek için daha hassas olan hs-CRP testi kullanılır.
Ne Zaman Testi Yaptıracaksınız?
Doktorunuz bir iltihaplı hastalıktan (belirli artrit ve otoimmün bozukluk tiplerinde veya iltihaplı bağırsak hastalığı) kuşkulanırsa veya enfeksiyon olup olmadığını kontrol etmek için (özellikle cerrahiden sonra) bu test yapılır.
Gerekli Numune Nedir?
Bir kol damarınızdan alınan kan numunesi kullanılır
Test için Hazırlık Gerekir mi?
Hayır
Ne test edilmektedir?
C-reaktif protein(CRP) karaciğerde üretilen, enfeksiyon veya inflamasyonun ortaya çıkışından sonraki birkaç saat içinde kan dolaşımına salgılanan bir akut faz reaktanıdır. Kalp krizinden sonra ve sepsiste cerrahi bir prosedürden sonra düzeylerinin yükseldiği gözlenir. Ağrı, ateş veya başka klinik göstergelerden önce kan düzeyleri yükselebilir. İnflamasyona yanıt olarak CRP düzeyi bin kat yükselebildiği gibi hastalığın aktivitesini izlemede yararlı olabilir. .
Test için numune nasıl toplanır?
Bir kol damarınızdan alınan kan numunesi kullanılır.
Numunenin kalitesinden emin olmak için herhangi bir test hazırlığına gerek var mı?
Test için hazırlık yapılması gerekmemektedir.
Nasıl kullanılır?
Aşağıdaki rahatsızlıkları olan hastalarda CRP testi yapmak yararlıdır:
İltihaplı bağırsak hastalığı
Bazı artrit formları
Otoimmün hastalıklar
Pelvisin iltihaplı hastalığı (PID)
Görünürde sağlıklı kişilerde tarama testi olarak aşağıdaki rahatsızlıklarda CRP kullanılabilir. Ancak bu olgularda daha duyarlı olan hs-CRP testi istenecektir.
Koroner arter hastalığı (KAH)
Kalp-damar hastalığı
CRP testi belli bir hastalığa tanı koyduracak kadar yeterince spesifik olmamasına rağmen enfeksiyon ve inflamasyonların genel bir göstergesi olup uzmanlar ileri test ve tedavinin gerekli olabildiği konusunda uyarır.
Ne zaman istenir?
CRP ağır inflamasyon olgularında arttığından kişinin hastalık belirtilerine göre akut inflamasyonların risk oluşturduğu (cerrahi sonrası enfeksiyon gibi) veya riskten kuşkulanıldığı durumlarda bu test istenir. Romatoit artrit ve lupus gibi rahatsızlıkları değerlendirmeye ve tedavinin etkili olup olmadığını belirlemeye yardımcı olmak için sıklıkla bu test istenmektedir. İnflamasyon geçtiğinde CRP düzeyleri düştüğünden inflamasyon sorunlarında bu test özellikle yararlıdır.
Yara iyileşmesini, cerrahi kesileri (insizyonlar), organ nakilleri veya yanıkları olan hastalar izleyip olası enfeksiyonlara erkenden tanı koymak için de CRP testi kullanılmaktadır
Test sonucu ne anlama gelir?
Kan CRP düzeyinizin yüksek veya giderek yükselmekte olması akut enfeksiyon veya inflamasyonunuz olduğunu düşündürmektedir.
Kan CRP düzeylerinizin düşüyor olması iyileşme olduğunuz ve inflamasyonunuz azaldığı anlamı taşır.
Bilmem gereken başka bir şey var mı?
Gebeliğin geç dönemlerinde, doğum kontrol hapları veya hormon (örn:östrojen) yedekleme tedavisi alırken CRP düzeyleri yükselebilir. Aşırı şişman kişilerde daha yüksek CRP düzeyleri gözlenmiştir
İnflamasyonun takibinde kullanılan başka bir test de eritrosit çökme hızıdır (ESR). Her iki test sonucu da inflamasyon varlığında yükselmektedir. Ancak ESR’ye göre CRP daha çabuk yükselmekte ve kaybolmaktadır. O halde örneğin artrit alevlenmesi, başarıyla tedavi edilmişse, CRP düzeyiniz normale inebilirse de ESR düzeyiniz bir müddet daha normalleşmeyebilir.
Kronik iltihaplı hastalıklar nelerdir?
” Kronik iltihaplı hastalıklar”, daha spesifik bir hastalıkla ilişkili uzun sürmüş veya sık sık inflamasyon ataklarını tanımlamak için kullanılan özgün olmayan bir terimdir. Artrit, lupus veya iltihaplı bağırsak hastalığı gibi birçok farklı hastalık bu duruma neden olabilmektedir. (Crohn hastalığı ).
Normal ve hs-CRP testleri arasındaki fark nedir?
Her iki test de kandaki benzer molekülü ölçmektedir. Yüksek duyarlılıklı CRP testi (hs-CRP) test kandaki çok küçük miktarlardaki CRP’yi ölçmekte ve potansiyel kalp sorunları risklerini değerlendirmek için en çok görünüşte sağlıklı kişilerden istenmektedir. Litrede 0,5-10 mg arası CRP düzeylerini ölçmektedir. Enfeksiyon veya kronik iltihaplı hastalıklar riski altında olan hastalar için normal CRP testi istenir. (Birinci soruya bkz.Litrede 10-1000 mg arası CRP düzeylerini ölçer.
Kaynakça : labtestsonline