Behçet hastalığı nedir? Belirti ve tedavileri nelerdir?
Behçet hastalığı nedeni bilinmeyen, kompleks ve pek çok organı etkisi altına alan bir hastalıktır. İlk kez 1937 yılında Prof Dr. Hulusi Behçet tarafından tanımlanmıştır. Hastalık ilk olarak tekrarlayan ağız ülserleri, genital ülserler ve göz bulguları olarak tanımlanmışsa da ilerleyen zamanda kalp, damarlar, sindirim sistemi, akciğer, eklemler, böbrek ve sinir sisteminde de belirtiler ve bulgulara yol açtığı ortaya konmuştur. Behçet hastalığı kronik bir hastalıktır.
Hastalık en sık Türkiye, Akdeniz ülkeleri ve Japonya’da ve sıklıkla 20-40 yaşları arasında görülür. Erkeklerde görülme sıklığı kadınlara oranla biraz daha fazladır. Çocuklarda ve yaşlılarda nadir olarak görülür.
Behçet hastalığı neden olur?
Hastalığın tanımlanmış kesin bir nedeni yoktur. Genetik faktörler, virüsler ve çevresel faktörler suçlanmaktadır. Behçet hastalığında vücudun kendi dokularına karşı açmış olduğu bir savaş söz konusudur.
Behçet hastalığının belirtileri nelerdir?
Ağızda aftlar: Genellikle hastaların büyük çoğunluğunda görülen bir belirtidir. Aftlar genellikle ayda birkaç kez ortaya çıkar. Genellikle dil, diş eti, yanak ve damakta bulunur. Aftlar 1-2 gün içinde geçebileceği gibi uzun süreli de olabilir. Aftların çıkmasında ağız içine olan travmalar, stres, viral ve bakteriyel enfeksiyonlar, hormonal durumlar ve beslenme düzensizlikleri etkilidir.
Genital ülserler: Ağızdaki aftlara benzer şekilde olup hem kadınlarda hem erkeklerde görülür. İz bırakarak iyileşir. Bazı durumlarda genital bölge haricinde koltuk altı, anüs çevresi ve kadınlarda meme altında da ülser gelişebilir.
Bacak üzerinde üzeri kırmızı-mor ağrılı şişlikler ( Eritema nodozum)
Akneye benzer lezyonlar: Yüz, saçlı deri, göğüs ve sırtta gözlenir ve iz bırakır.
Göz belirtileri: Körlüğe kadar ilerleyebilen göz belirtileri olabilir.
Eklem belirtileri: Diz, dirsek, el ve ayak bileklerinde ağrı ve/ veya şişlikle karakterize bulgular olabilir.
Damar belirtileri: Behçet hastalığı vaskülit yani damar iltihabı yaparak kendini gösterir. Hem toplardamarlar hem de atardamarlarda iltihaplanma ve tıkanıklık yapabilir. Büyük damarlar ve kalp damarlarının tutulumu hayati risk taşır.
Nörolojik belirtiler: Sık görülmese de Behçet hastalığında felç oluşabilir.
Böbrek ve üriner sistem hastalıkları: Sık olmamakla birlikte Behçet hastalığında üriner sistemin değişik bölgelerinde hastalıklar ortaya çıkabilir.
Behçet hastalığı tanısı nasıl konur?
Behçet hastalığı tanısı büyük oranda klinik bulgulara göre konur. Hastalığa özgü bir test yoktur. Paterji testi tanıda yardımcı olan bir testtir.
Behçet hastalığının tedavisi nasıl yapılır?
Hastalığın nedeninin tam olarak bilinmemesi nedeni ile özel bir tedavisi yoktur. Ağız aftları için antiseptikli gargaralar ve kortizonlu kremler kullanılır. Behçet hastalığında göz, sinir sistemi ve sindirim sistemi tutulumu varsa kortizon içeren ilaçlar yaygın olarak kullanılır. Kolşisin ve kanser tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar Behçet hastalığının tedavisinde kullanılmaktadır. Hastalık alevlenmeler ve yatışma dönemleri şeklinde seyretmektedir. Tedavinin süresi hastalık belirtilerinin yatışmasına bağlıdır. Yaklaşık iki yıllık tedaviyi takiben hastalık bulguları yatışmışsa ilaç tedavisi sonlandırılıp hasta izlenmeye devam edilir. Göz tutulumu varsa tedavi daha uzun sürelidir.
Behçet hastalığında tamamen iyileşen hastalar olduğu gibi çok kronik seyreden ve sık sık alevlenme gösteren hastalar görülmektedir. Behçet hastaları, sıklıkla alternatif tedavi yöntemlerine başvurmaktadır. Ancak kanıtlanmış alternatif tedavi yöntemi bulunmamaktadır. Standart tıbbi tedaviyi bırakıp alternatif tedaviye yönelmek ciddi riskler içerir. Alternatif tedavide kullanılan bazı maddelerin ilaçlarla etkileşimi vardır.
Behçet hastalığı iş ve okula gitmeye engel değildir. Ancak ilerleyici göz problemi çalışmaya veya okula engel olabilir. Hastalar aktif eklem tutulumları yoksa spor yapabilir. Hastalıkta stresten uzak durmak önemlidir. Dengeli ve sağlıklı beslenmek gerekir. Genital aftlar cinsel ilişkiye engel olabilir. Ancak behçet hastalığına sahip kadınlar doğum yapabilir.
Siz de yukarıda saydığımız belirtilerden bir yada birkaçını kendinizde görüyorsanız en yakınınızdaki dermatoloji hekimine başvurunuz.
Kaynak Bilgisi : MedicalPark