Diğer adları : Aerobik Yara Kültürü Anaerobik Yara Kültürü
Resmi adı : Yara Kültürü

Niçin Testi Yaptıracaksınız?
Bakteriyel yara enfeksiyonunu belirlemek, spesifik bir bakterinin varlığını saptamak, ayrıca antibiyotik duyarlılık testleri için bakterilerin çoğaltılması ve izolasyonu için bu test yapılmalıdır.

Ne Zaman Testi Yaptıracaksınız?
Doktorunuz yaranızın bir patojenik mikroorganizma tarafından enfekte olduğundan şüphelenirse ve bazen de bir enfeksiyon tedavisinden sonra tedavinin başarısını ölçmek için yapılır.

Gerekli Numune Nedir?
Ucunda pamuk bulunan steril bir çubuk ile hücreler veya enfeksiyon olduğundan şüphelenilen yüzeyel bölgedeki iltihaplı alandan toplanır. Bir enjektör ile ve /veya doku biyopsisi ile derin yaralardaki sıvı aspire edilir.

Test için Hazırlık Gerekir mi?
Hayır

Ne test edilmektedir?
Bir bakteriyel yara kültürü; muhtemel enfekte bir yaradaki patojenik bakteriyi tanımlamada ve saptamada kullanılan bir testtir. Yaralar, deri yüzeyindeki çizikler, kesikler ,sıyrıklar olabilir veya daha daha derin dokulardaki yanıklar, yarıklar, ısırıklar olabilir. Her yara, çeşitli bakteri ile enfekte olabilir. Bir kültür, bir yaranın enfekte olup olmadığını anlamaya, hangi bakteri tipi veya tiplerdeki bakterilerin enfeksiyona neden olduğu ve hangi antibiyotiğin enfeksiyonu en iyi tedavi edeceği konusunda yardımcı olur.

Bir kültür yaradaki dokudan, hücrelerden veya sıvıdan örnek alınarak yapılır ve uygun bir besi ortamı içine yerleştirilir. Bu besi ortamı var olan bakterinin artışını sağlayarak, daha ileri testlerin yapılmasına izin verir ve hangi tip bakteri olduğunun saptanmasını sağlar.Tipik olarak bir kişide yara enfeksiyonu varsa, temiz bir kültür de sadece bir tür mikroorganizma bulunacaktır veya bir tip yoğun olarak bulunacaktır. Bazı durumlarda, örneğin insan veya hayvan ısırığında, birçok patojenler mevcut olabilir. Yüzeysel veya derin dokuları etkileyen yaralarda büyümeleri için farklı gereksinimlere sahip farklı türde bakteriler bulunabilir. Bir yarayı enfekte eden bazı bakteriler üreme için havaya ihtiyaç duyarken (aerobik), bazıları oksijensiz ortamlara (anaerobik) ihtiyaç duyarlar veya ortamın oksijenini az olan yerlerde (mikroaerofilik) çoğalırlar. Muhtemel bakteriyi en iyi şekilde izole edebilmek ve saptayabilmek için örnekler alınırken çok dikkat edilmelidir.

Bu süreçte bir sonraki adım ise mikroorganizmaların tipini tanımlamaktır. Tanımlama kültürde üreyen bakteri üzerinde yapılan birçok test ve değerlendirmeyi içeren basamaklı bir süreçtir. Örneğin, gram boyama üreyen tek bir tipteki koloniler cam (lam) üzerine sürülür ve bakteriler spesifik bir boya ile boyanır. Mikroskop altında, bakteriler gram-pozitif ve gram-negatif organizmalar olarak sınıflandırılabilirler. Yuvarlak ve çubuk şekli ile de sınıflandırılabilirler. Bu bilgiyle ve ek biyokimyasal testlerle var olan bakterinin tipi tanımlanabilir.

Yara kültüründe tanımlanan patojenlerin birçoğu için antimikrobiyal duyarlılık testi tedaviye yön vermek için gereklidir.

Yara kültürü, gram boyama testi ve antibiyotik duyarlılık testleri hangi patojenlerin var olduğu konusunda doktoru bilgilendirmeye katkıda bulunur ve bakterilerin üremesini önlemek için hangi antibiyotik tedavisinin gerektiğini belirtir.

Test için numune nasıl toplanır?
Ucunda pamuk bulunan steril bir çubuk ile yüzeyel bir yara alanından hücreler veya iltihaplı alandan toplanır. Derin yara dokularından ise bir enjektör ile ve /veya doku biyopsisi ile sıvı aspire edilir.

Numunenin kalitesinden emin olmak için herhangi bir test hazırlığına gerek var mı?
Hayır

Nasıl kullanılır?
Bir bakteriyel yara kültürü, bir yaranın enfekte olup olmadığını belirlemeye yardımcı olmak, enfeksiyona neden olan bakteriyi tanımak ve gerektiğinde antibiyotik duyarlılık testleri için gerekli örneği hazırlayabilmek için istenir.

Yara kültürü duyarlılık testleri yapılması gerektiğini gösteriyorsa bu otomatik olarak doktor tarafından ek bir test olmaksızın yapılır. Bu da mikrobiyal tedavinin bir an önce başlaması için zaman kazandırır.

Gram boyama rutin olarak yara kültüründen toplanan orjinal örnekten hazırlanır. Yaranın başlangıçta yapılan bu değerlendirmesi doktora orijinal örnekte herhangi bir bakteri var mı ön bilgisini verir. Gram boyama testi ile bakterinin gösterilememesi, yara enfeksiyonu olmadığını göstermez.

Yara kültürü, aynı zamanda yara enfeksiyonu için tedavi olan bir hastadan istenebilir ve tedavinin ekili olup olmadığını gösterir. Kronik enfeksiyona sahip bireylerde de belirli aralıklarla istenebilir ve ayrıca tedavinin planlanmasına yardımcı olur.

Mantar enfeksiyonu şüphesi varsa, o zaman yara örneğinin mantar kültürü, bakteri yara kültürü ile birlikte istenebilir. Maya ve bazı mantarlar aynı besi yeri üzerinde bakteri gibi ürerler, ama çoğu mantarın üremesi yavaştır. Mantarın çoğalması için kullanılan besiyeri bakteriyel üremeyi engeller ve haftalarca mantar üremesini sağlar.

Ne zaman istenir?
Bu test, doktor bir yaranın enfekte olduğunda şüphelenmesi halinde ilk olarak istenir, yara enfeksiyonu için tedavi olan bir hastadan tedavinin ekili olup olmadığını göstermesi için arada sırada istenebilir ve Kronik enfeksiyona sahip bireylerde de tedavinin planlanmasına yardımcı olması için istenebilir. Enfekte olan bir yaranın bazı belirti ve bulguları aşağıda belirtilmiş. Bunlar:

yara yavaş iyileşiyorsa;
Isı artışı, kırmızılık ve şişkinlik;
hassasiyet;
Sıvı drenajı veya iltihabı;
ateş

Test sonucu ne anlama gelir?
Kültürde patojenik bakteri bulunursa, bakteriler muhtemelen enfeksiyonun kaynağıdırlar. Sıklıkla yaralarda enfeksiyona sebep olan iki veya daha fazla patojen (aeroplar ve/veya anaeroplar) vardır. Eğer üç veya daha fazla organizma varsa, bakterilerin tipleri tanımlanamaz ve rapor karışık bakteriyel flora olarak rapor edilir. Bu normal floranın patojen bakterilerle bir bulaşmanın olduğunu veya kirli bir yaranın patojenleri olduğunu gösterir. Eğer kültürde sadece normal flora mevcutsa, enfeksiyonun deri üzerinde normalde bulunan bakterilerden kaynaklandığını veya patojen bakterilerin az sayıda olmalarından dolayı gözden kaçtığını veya enfeksiyonun başka bir sebebi olabileceğini gösterir.

Çok küçük üremeler bile önemli olabilir; özellikle vücudun göz gibi steril (mikrop bulunmayan) bazı bölgelerinde yara enfeksiyonunun olması durumunda dikkatli olunmalıdır.

Eğer yara kültüründe bakteri üremezse, bakteriyel bir enfeksiyon yoktur veya kültürde patojen başarılı bir şekilde üretilememiştir.

Bilmem gereken başka bir şey var mı?
Yanık yaralarda nicel kültür sonuçları istenebilir. Çoğalan bakteri sayısı enfekte yaradaki bakteri sayısı ile ilişkilidir. Yanık doku örneklerinde, spesifik bakteri sayısı belirli bir sayının üzerinde ise, ölü dokunun vücuttan uzaklaştırılması gerektiğini gösterir.

Yara kültürü sonuçları, hasta antimikrobiyal ilaçlarla zaten tedavi oluyorsa ve bir Kronik enfeksiyona sahipse daha az tipiktir.

Tipik olarak bir infeksiyon kana ve /veya organlara yayılmışsa (böbrekler gibi), aynı mikroorganizma(lar) kan kültüründe ve/ veya idrar kültüründe de bulunabilir.

Doktorum neden birden fazla örnek aldı?
Bu, patojeni belirleme şansını artırmak için veya birden fazla sayıda patojeni belirlemek için istenmiş olabilir. Sıvı aspirasyonu kültürü, doku biyopsisi, aerobik ve anaerobik kültürler aynı anda alınabilir.

Birkez tedavi olursam yeniden enfekte olurmuyum?
Birçok enfeksiyon iyileşecektir ama halen zarar görmüş doku varlığı veya derinin bütünlüğünün bozulması nedeniyle, bir başka enfeksiyon oluşma ihtimali vardır. Bazı durumlarda tedavi süresi uzatılabilir veya tedavi de değişiklik yapılabilir.

Neden bir kişi enfekte olurken diğerleri olmuyor?
Herkes yara enfeksiyonu kapabilir ancak yaşlılarda ve diyabet gibi kan akımının, bağışıklık sisteminin bozulduğu ve/veya yara iyileşmesinin engellendiği durumlarda risk daha fazladır.

Kolum da çıban vardı ve doktor drene ettiği (boşalttığı) materyalden kültür istemedi. Neden?
Sağlıklı bir hastada, klinik bulguları hastanın tedavisi için doktora yeterli bilgiyi verir. Apsede veya çıbanda en önemli tedavi insizyon ve drenajdır. Antibiyotik gerekmeyebilir. Buna karşın yaranız iyileşmezse ve drenajdan sonra kötüleşirse, spesifik bir patojene uygun antibiyotik tedavisi gerektiren bir enfeksiyonunuz olabilir. Bu durumda patojeni tanımlayabilmek için yara kültürü alınır ve en etkili antibiyotiği seçmek için de duyarlılık testi yapılır.

Kaynakça : labtestsonline