Diğer adları : APA
Resmi adı : Antifosfolipit antikorlar

Niçin Testi Yaptıracaksınız?
Uygun olmayan pıhtı oluşumunu araştırmak; yinelenen düşüklerin nedenini belirlemeye yardımcı olmak; antifosfolipit antikor sendromunu değerlendirmenin bir bölümü olarak; ve uzamış PTT (parsiyel tromboplastin zamanını) testini değerlendirmek için bu test yapılır.

Ne Zaman Testi Yaptıracaksınız?
PTT zamanı uzamışsa, yinelenen ve nedeni açıklanamayan venöz veya arteriyel kan pıhtılaşmalarınız varsa, gebeliğin özellikle 2. ve 3. üç aylarında sık sık düşük oluyorsa bu test yapılır.

Gerekli Numune Nedir?
Kolunuzun bir damarından alınan kan örneği kullanılır.

Gerekli Numune Nedir?
Hayır.

Ne test edilmektedir?
Fosfolipitlere karşı oluşan otoimmün reaksiyonda vücudun oluşturduğu birkaç spesifik fosfolipit bağlayıcı proteini saptamak için antifosfolipit antikor testleri kullanılır. Hücre membranları ve trombositlerin içinde bulunan fosfolipitler vücudun normal bir bileşenidir. Kan pıhtılaşmasında kritik rol oynayan lipit molekülleridir. Antifosfolipit antikorlar oluştuğunda tam olarak anlaşılmamış bir yolla pıhtılaşma sürecine müdahale ederler. Hastaların atar ve toplardamarlarında inmelere ve kalp krizlerine yol açabilen, yinelenen ve uygun olmayan kan pıhtılarının (trombüslerin) gelişme riskini artırırlar. Antifosfolipit antikorlar ayrıca trombositopeni, özellikle gebeliğin 2. ve 3. üç aylarında yinelenen düşük, erken doğum ve preeklampsi riskiyle de ilişkilidir.

Sistemik Lupus Eritematozus (SLE) gibi otoimmün bozukluklarda sıklıkla bir veya birden fazla sayıda antifosfolipit antikorları da görülmektedir. HIV‘de, bazı kanserlerde, yaşlılarda ve geçici olarak enfeksiyonlarda, fenotiyazinler ve prokainamid gibi bazı ilaçlarla tedavide de bu antikorlar görülebilmektedir.

Hughes sendromu da denilen antifosfolipit sendrom (APS) bulgular ve belirtiler grubu olarak bilinir ve trombüs oluşumu, düşükler, trombositopeni ve bir veya birden fazla sayıda antikorun varlığını içermektedir. Birincil (altta yatan bir otoimmün bozukluk olmayan) veya ikincil (tanı konmuş bir otoimmün bozukluk mevcuttur) APS formları görülebilir.

En sık rastlanan antifosfolipit antikorlar, kardiyolipin antikorlar (antikardiyolipin antikorlar da denilir) ve lupus antikoagülanıdır. Sıklıkla test edilmeyen diğer antikorlar anti- beta 2 glikoprotein I ve anti-fosfatadilserindir. Antifosfolipit antikorları saptamak için iki test tipi daha kullanılmaktadır. .Birincisi birkaç antikor sınıfını (IgG, IgM ve/veya IgA) test etmek için kullanılan kardiyolipin antikorları testidir. İkinci tip, antikorun fosfolipide bağımlı testleri bloke edip edemediğini saptamak için kullanılan lupus antikoagülan analizleridir. Bu testler hasta örneğinin pıhtılaşması için geçen zamanı ölçmekte ve pıhtılaşmanın oluşması için fosfolipitlerin varlığı ve etkili olmasını gerektirmektedir. Lupus antikoagülan analizleri bir fosfolipide bağımlı testle pıhtılaşma zamanının uzayıp uzamadığını belirlemekle başlar ve en sık kullanılanı PTT testidir. Tercihen başlangıçtaki tarama testine benzer bir yöntemle doğrulayıcı testlerin uygulanması gerekmektedir.

İlave tanısal ve doğrulayıcı testler RVVT ((Russell engerek yılanı zehiri zaman testi), PNP (engerek yılanı zehiri zaman testi ), PNP (trombosit nötralizasyon prosedürü), KCT (kaolin pıhtılaşma zamanı) ve/veya heksagonal lipit nötralizasyon testidir.

Test için numune nasıl toplanır?
Koldaki bir venden alınan kan örneği.

Numunenin kalitesinden emin olmak için herhangi bir test hazırlığına gerek var mı?
Hayır.

Nasıl kullanılır?
Beklenmedik bir trombotik olay, yineleyen düşükler, trombositopeni, ve/veya PTT testinde uzamış pıhtılaşma zamanının nedenini belirlemeye yardımcı olmak için antifosfolipit testi kullanılmaktadır. Hastanın klinik bulgularına bağlı olarak doktor antifosfolipit antikorları saptamaya ve antifosfolipit sendrom (APS) tanısı koymaya yardımcı olmak için bu testlerin bir veya birkaç tipinin veya sınıfının yapılmasını isteyebilir. En sık görülen antifosfolipitler olduğundan sıklıkla kardiyolipin antikorları (IgG, IgM ve bazen IgA) istenmektedir. PTT testinde pıhtılaşma süresinin uzadığı saptanırsa genellikle ilaveten lupus antikoagülan testi gereklidir. Bu antikorların varlığını saptamak ve doktora ilave bilgi sağlamak için diğer antifosfolipit antikor testleriyle birlikte anti-beta2 glikoprotein I ve anti-fosfatidilserin testi istenebilir

Bir antifosfolipit antikor saptanırsa bu antikorların kalıcı veya geçici olduğunu belirlemek için 8-10 hafta sonra aynı test (ler) istenebilir. Otoimmün bozukluğu olan bir hastada antifosfolipit antikor test sonuçları negatif çıkmışsa zamanla bu antikorlar oluşabileceğinden ileri bir tarihte hasta yeniden testten geçirilebilir.

Ne zaman istenir?
Trombotik olayı düşündüren kol ve bacaklarda ağrı ve şişlik, nefes darlığı ve baş ağrıları gibi semptomları olan hastadan antifosfolipit antikor testi istenebilir. Kadında yinelenen düşükler ve/veya PTT testi (parsiyel tromboplastin zamanı) uzamış kişilerin takibi için de istenebilmektedir. Testlerden biri pozitifse antikorun geçici veya kalıcı olduğunu belirlemek için birkaç hafta sonra test tekrarlanabilir. Klinik bulgular antifosfolipit sendromu düşündürdüğünde antifosfolipit testi yapılabilir. Otoimmün bozukluğu olan bir hastada antifosfolipit antikor test sonuçları negatif çıkmışsa, ileriki bir zamanda antifosfolipit antikor oluşup oluşmadığını anlamak için bir veya birden fazla sayıda test yapılabilir.

Test sonucu ne anlama gelir?
Antifosfolipit antikor testlerinin sonuçlarını yorumlarken dikkatli olunmalıdır. Negatif sonuç yalnızca test sırasında test edilen spesifik antikorun mevcut olmadığı anlamı taşır. Bir enfeksiyona veya ilaca bağlı olarak veya insan yaşlandıkça geçici olarak bir veya birden fazla sayıda antikorun düzeyi orta-düşük düzeylere inebilir. Bu konsantrasyonların genellikle önemli olduğu düşünülmemesine rağmen hastanın belirtileri ve diğer klinik bilgilerle birlikte analiz edilmelidir. Bazı olgularda insanda spesifik bir antikorun bir veya birden fazla sınıfı mevcut olabilir. Örneğin önemli miktarlarda IgG ve IgM’ye sahip olabilirler veya daha düşük sıklıkla test edilen IgA kardiyolipin antikora karşı pozitif sonuç verebilirler.8 -10 hafta sonra bir veya birden fazla sayıda antifosfolipit antikorun orta veya yüksek düzeylerde sebat etmesi bu spesifik antikorun var olmayı sürdürdüğünü gösterir.

Testler lupus antikoagülanın varlığını saptarsa ve yeniden test edildiğinde kaybolmamışsa hastanın lupus antikoagülanı için pozitif olması ihtimali mevcuttur. Bir veya fazla sayıda antifosfolipit antikoru mevcutsa ve hastaya antifosfolipit sendromu tanısı konmuşsa, bu hastalarda yinelenen trombotik olayların, düşüklerin ve trombositopeni görülme riski artar. Ancak test sonuçları belli bir hastada komplikasyonların olasılığını, tipi ve şiddet derecesini öngörememektedir. Bazı hastalarda çeşitli yinelenen sorunlar oluşacakken diğerleri hiçbir zaman sorun yaşamazlar. Örneğin, başka bir nedenle (örn: cerrahi öncesi tarama testi olarak) yapılan PTT testinde, parsiyel tromboplastin zamanı uzamış asemptomatik hastayla bir antifosfolipt antikora sahip yaşlı asemptomatik hastada hiçbir sorun yaşanmayabilir.

Bilmem gereken başka bir şey var mı?
Bazen sifiliz için yapılan VDRL/RPR testi pozitifliğinin nedenini belirlemeye yardımcı olmak için antifosfolipit testi istenebilmektedir. Sifiliz testi için kullanılan reaktifler fosfolipitler içerdiğinden antifosfolipit antikorları olan hastalarda yanlış (yalancı) pozitif test sonucuna yol açabilmektedir.

Antifosfolipit antikorlardan korunmak veya kurtulmak için yapabileceğim birşey var mı?
Hayır. Oluşmalarına neden olan süreç iyice anlaşılamamıştır. Ancak sigara kullanımı ve obezite gibi kan pıhtılaşma riskini artıran kontrol edilebilir faktörler de mevcuttur. Bu konulara odaklanmak genel olarak trombüs geliştirme riskinizin azalmasına yardımcı olabilmektedir.

Bir antifosfolipit antikorum varsa başkaları da oluşacak mı?
Mümkün olmasına rağmen oluşup oluşmayacağını ve ne zaman oluşacağını öngörmenin herhangi bir yolu yoktur. Antifosfolipit antikorunun oluşması ve belirtiler ve komplikasyonların gelişmesi bireye özgüdür.

Kaynakça : labtestsonline