Diğer adları : Sitrülin antikoru Anti-sitrülin antikoru Anti-siklik sitrülinlenmiş peptit antikoru CCP
Resmi adı : Siklik Sitrülinlenmiş Peptit Antikoru

Niçin Testi Yaptıracaksınız?
Romatoid artrit (RA) tanısı koymaya ve RA’yı diğer artrit tiplerinden ayırt etmeye ve bazen bir RA hastasının sonlanımını (prognozunu) değerlendirmeye yardımcı olmak için kullanılır.

Ne Zaman Testi Yaptıracaksınız?
Doktor, eklem iltihabı ve/veya tanı konmamış veya ayırıcı tanısı yapılmamış iltihaplı artriti olupta Romatoid Artrit (RA) kriterlerini karşılayamayan ancak bunu düşündüren belirtileri olan bir hastada RA’dan kuşkulanırsa bu test yapılır.

Gerekli Numune Nedir?
Kolunuzun bir damarından kan numunesi alınır.

Test için Hazırlık Gerekir mi?
Test için hazırlık yapmak gerekmemektedir.

Ne test edilmektedir?
Döngüsel sitrülinleşmiş peptit antikor (CCP) testi kanda sitrülin antikorlarını saptayan yeni bir tahlildir. Bu otoantikorlar sitrülinden geldiği sanılan tehdide cevaben bağışıklık sisteminin ürettiği proteinlerdir. Sitrülin, arginin aminoasidinin değişikliğe uğradığında oluşan olağandışı bir aminoasittir. Romatoit artriti (RA) olanların eklemlerinde görülen otoimmün iltihabi süreçte argininin sitrüline dönüşümünün bir rol oynayabildiğine ilişkin görüşler mevcuttur.

RA, ellerde, ayaklarda ve vücudun diğer eklemlerinde iltihaplanma, ağrı, katılık ve yıkıcı değişikliklere neden olan kronik sistemik otoimmün bir hastalıktır. RA komplikasyonlarını minimal düzeye indirmeye yönelik çeşitli tedaviler olmasına karşın, önemli eklem hasarı gelişmeden önce doğru tanı koyup tedaviye başlamalıdır. RA’yı saptamak, diğer eklem iltihabı ve diğer iltihabi süreçlerden ayırt etmek için birincil olarak kan romatoit faktör (RF) testi kullanılmaktadır. Ancak RF’nin duyarlılık ve özgüllüğü ideal düzeyde değildir. Klinik RA belirtileri olan hastalarda negatif olabildiği gibi olmayanlarda da pozitifleşebilmektedir. Çalışmalar CCP’nin duyarlılık ve özgüllüğünün RF’ye eşit hatta daha yüksek ve erken evre RA’da pozitif olma ihtimalinin daha fazla olduğunu göstermiştir.

ACR’ye (American College of Rheumatology [Amerikan Romatoloji Derneği]) göre belirtilerin başlamasından 3-6 ay sonrası gibi erken dönemde erken evre RA’sı olan hastaların yaklaşık % 50-60’ında CCP antikorları saptanabilir. RA’nın erkenden tanınması ve tanısı doktora ilişkin komplikasyonlar ve doku hasarını minimal düzeye indirirken agresif tedaviye başlama olanağı tanır.

Test için numune nasıl toplanır?
Bir kol damarınızdan iğneyle alınan kan numunesi kullanılır.

Numunenin kalitesinden emin olmak için herhangi bir test hazırlığına gerek var mı?
Test için hazırlık yapılması gerekmemektedir.

Nasıl kullanılır?
Romatoit artrit (RA) tanısı koymaya yardımcı olmak için. romatoit faktör (RF) testiyle birlikte veya ardından CCP testi istenebilir. Belirtileri RA’yı düşündürmekle birlikte ARD’nin RA kriterlerini karşılamayan, ayrımlanmamış eklem iltihabı olan hastalarda olası RA gelişimini değerlendirmeye yardımcı olmak için CCP testi istenebilir. Amerikan Romatoloji Derneğine göre CCP’leri pozitif hastaların yaklaşık % 95’inde ilerde RA gelişecektir.

Ne zaman istenir?
Hastada daha önce tanı konmamış iltihaplı eklem hastalığı varsa veya ayrımlanmamış eklem iltihabı tanısı konmuşsa RF testiyle birlikte CCP testi istenir. Simetrik eklem ağrısı ve iltihaplanma gibi klinik belirtiler varlığında RF testi negatifse izlem testi olarak CCP istenebilir.

Test sonucu ne anlama gelir?
Kural olarak klinik belirti ve bulguların yokluğunda test sonuçları ile tek başına tanı koyulamaz. Her halde, hastalar için hem CCP hem de RF test sonuçları pozitifse RA olma olasılıkları çok yüksek olduğu gibi hastalığın daha şiddetli formunu gösterirler. Hastalarda RF’nin aksine CCP test sonucu pozitifse ve klinik belirtiler RA’yı düşündürüyorsa erken evre RA hastalığı geçirme ve ilerde RA gelişme ihtimali mevcuttur.

Hastalarda CCP testi negatif, buna karşın RF testi pozitif sonuç vermişse RA veya başka bir iltihaplı hastalık olup olmadığını belirlemede klinik belirtiler ve bulgular daha önemlidir. Hastalarda CCP ve RF testi sonuçları negatifse RA olma ihtimalleri daha düşüktür. Ancak RA’nın, otoantikorların yokluğunda konulabilen bir klinik tanı olduğu vurgulanmalıdır.

Bilmem gereken başka bir şey var mı?
CCP umut verici ve giderek daha yaygın kullanılan bir testtir. Ancak kesin klinik yararlılğı ve kullanılma yollarının tam anlamıyla tamamlanması gerekecektir

Herkes CCP testinden geçmeli mi?
Hayır. Bir tarama testi olarak CCP önerilmez. En iyisi bu testi, RF gibi klinik belirtileri RA’yı düşündüren hastalar veya ayrımlanmamış eklem iltihabı tanısı konan kişilerde kullanmaktır.

Kaynakça : labtestsonline