Resmi adı : Seruloplazmin

Niçin Testi Yaptıracaksınız?
Kandaki seruloplazmin miktarını ölçmek; Wilson hastalığı tanısını koymaya yardım etmek; ve bazen bakır eksiklikleriyle ilişkili rahatsızlıkları tbelirlemek için bu test yaptırılır.

Ne Zaman Testi Yaptıracaksınız?
Sarılık, yorgunluk, karın ağrısı, davranış değişiklikleri, titremeler veya doktorunuzun Wilson hastalığınıza bağlı olduğunu düşünmesine neden olabilecek benzer belirtileriniz varsa; nadiren bakır eksikliğinde; hastanın takibi önerildiğinde aralıklarla bu testin yaptırılması istenir.

Gerekli Numune Nedir?
Bir kol damarınızdan alınan kan numunesi kullanılır.

Test için Hazırlık Gerekir mi?
Hayır

Ne test edilmektedir?
Bu test kandaki seruloplazmin miktarını ölçmektedir. Seruloplazmin bakır elementi içeren ve demir metabolizmasında rol oynayan gerekli bir mineraldir. Bakır elementi besinlerle alınıp vücut tarafından emilen gerekli bir mineraldir. Bağırsaklardan emilip karaciğere taşınır. Burada depolanıp değişik enzimlerin üretiminde kullanılır. Karaciğer bakırı aposeruloplazmine bağlayıp daha sonra dolaşıma salar. Kandaki bakırın yaklaşık % 95’i seruloplazmine bağlıdır. Bu nedenle Wilson hastalığı tanısı koymaya ve bakır metabolizmasını değerlendirmeye yardımcı olmak için bir veya birden fazla bakır testiyle birlikte seruloplazmin testinden yararlanılabilir.

Test için numune nasıl toplanır?
Bir kol damarınızdan iğneyle alınan kan numunesi kullanılır.

Numunenin kalitesinden emin olmak için herhangi bir test hazırlığına gerek var mı?
Test için hazırlık yapmak gerekmemektedir.

Nasıl kullanılır?
Azalmış seruloplazmin düzeyleri, karaciğer, beyin ve diğer organlarda aşırı bakır birikimiyle karakterize kalıtsal bir bozukluk olan Wilson hastalığı tanısı koymaya yardımcı olmak için kan ve/veya idrar bakır testleriyle birlikte seruloplazmin testi istenir. Nadiren bakır yetmezliğiyle ilişkili hastalıkların tanısı veya ayırıcı tanısına yardımcı olmak için bu test istenebilir.

Ne zaman istenir?
Doktor aşağıdaki bulgular ve belirtilere göre Wilson hastalığı olasılığından kuşkulandığında bakır testleriyle birlikte seruloplazmin testi de isteyebilir:

anemi (kansızlık)
bulantı, karın ağrısı
sarılık
bitkinlik
davranış değişiklikleri
titremeler
yürüme ve/veya yutkunma zorluğu
distoni (kas gergisi bozukluğu)
Doktorunuz bakır eksikliğiniz olduğundan kuşkulandığında ve hasta takibi önerildiğinde belli aralıklarla bakır testleriyle birlikte nadiren seruloplazmin testi de istenebilir.

Test sonucu ne anlama gelir?
Düşük seruloplazmin düzeyleri belli bir rahatsızlık için tanısal değer taşımamakta olduğundan genellikle bakır testleriyle birlikte değerlendirilmektedir.

Test sonuçları aşağıdakileri içerebilir:

Seruloplazmin ve kan bakır düzeyleri azalmış, idrar bakır düzeyleri yükselmişse hasta Wilson hastalığına yakalanmış olabilir.
Wilson hastalığı olan ve sinir sistemi belirtiler gösteren hastaların yaklaşık % 5’inde, karaciğer belirtileri olanların % 40’a varan bölümünde seruloplazmin düzeyleri normal olacaktır.
Seruloplazmin, idrar ve/veya kan bakır düzeyleri düşükse hastada bakır eksikliği mevcut olabilir.
Bakır stoklarına ve vücudun bakırı metabolize etme yetisine müdahale eden her neden kan seruloplazmin ve bakır düzeylerini olumsuz etkileme potansiyeline sahiptir.

Bilmem gereken başka bir şey var mı?
Testin klinik araç olarak kullanılmadığı çeşitli koşullarda seruloplazmin artabilir. Bu koşullar aşağıdaki durumları içerebilir:

Seruloplazmin bir akut faz reaktanıdır. Hastada iltihaplanma, ağır enfeksiyon, doku hasarı olduğunda sıklıkla yükselir. Bazı kanserlerde de yükselebilir.
Gebelik sırasında, östrojen, doğum kontrol hapları, karbamazepin, fenobarbital ve valproik asit gibi ilaçlar kullanıldığında seruloplazmin düzeyleri yükselebilir.
Seruloplazmin rutin yapılan bir test değildir. Doktorunuz Wilson hastalığına yakalandığınızdan veya bakır metabolizmanızla ilgili bir sorun olduğundan kuşkulanmadığı takdirde bu testi istemez.

Karaciğer biyopsisi olmam gerekir mi?
Kan, idrar testleri ve görüntüleme sonuçlarına göre Wilson hastalığından kuvvetle kuşkulanldığında karaciğerin bakır içeriğini değerlendirmek için karaciğer biyopsisi uygulanabilir.

Kaynakça : labtestsonline