HLA-B27 Testi Nedir? Ne Anlama Geliyor
Diğer adları : HLA-B27 antijeni
Resmi adı : İnsan Lökosit Antijeni B27
Niçin Testi Yaptıracaksınız?
Hücrelerinizin yüzeyinde insan lökosit antijeni B27 (HLA-B27) bulunup bulunmadığını belirlemek için; HLA-B27 bulunması ile birlikte gelişen muhtemel bir otoimmun hastalığınızın olup olmadığını değerlendirmek amacıyla.
Ne Zaman Testi Yaptıracaksınız?
Kronik enflamasyon, ağrı,veya özellikle erkek ve 30’lu yaşlarınızda başlayan belirtileri taşıyor iseniz veya sırt, boyun, göğüs ya da gözleriniz gibi vücudunuzun belirli bölgelerinde katılık, tutukluk gibi belirtiler taşıyorsanız.
Gerekli Numune Nedir?
Kolunuzdaki bir damardan kan örneği alınır
Test için Hazırlık Gerekir mi?
Hayır
Ne test edilmektedir?
Bu test, kan örneğinizde beyaz kan hücrelerinin yüzeyinde insan lökosit antijeni B27 (HLA-B27)’nin bulunup bulunmadığını belirler. İnsan lökosit antijenleri (HLA) vücudunuzun bağışıklık sisteminin kendi hücrelerini tanımasına ve “kendimin” ve “kendimin değil” arasında ayırım yapmasına yardımcı olan bir grup proteindir. Herkesde kalıtsal olarak beyaz kan hücreleri (WBC-lökositler) ve diğer (nukleuslu) hücrelerin yüzeyinde yer alan bir grup HLA antijeni bulunur. HLA antijenleri şu tiplere ayrılır: Sınıf I (A, B, C) ve Sınıf II (DR, DP, DQ). Bir parmak izi kadar emsalsiz olmamakla birlikte, her bir antijenin bulunması veya bulunmaması her kişi için ayrı bir HLA kombinasyonu yaratır.
HLA-B27 ‘nin varlığı birkaç otoimmun hastalığa eşlik etmektedir. Bu hastalıkların en yaygın olanları ankilozan spondilit (AS)’dir. AS hastalarının yaklaşık % 90’ında HLA-B27 pozitiftir. HLA-B27’nin varlığı ile birlikte gelişen hastalıklar şunlardır:
Juvenil romatoid artirit (JRA), etkilenen hastaların % 80’inde HLA-B27 pozitiftir.
Reiter sendromu (reaktif artirit olarakda bilinir), hastaların % 50 – 80’inde pozitiftir.
İzole akut anterior uveitli olguların % 40 – 70’inde pozitiftir.
HLA-B27 inflamatuar bağırsak hastalığı ve diğer bazı kronik durumlarda da hastalarda bulunabilir. HLA-B27 bu hastalıkların bir nedeni olarak sayılmasada, etkilenen kişilerde bu antijenin hakimiyeti daha yüksektir.
Test için numune nasıl toplanır?
Test koldaki bir damardan enjektör yardımıyla alınan kan örneğinde yapılır.
Numunenin kalitesinden emin olmak için herhangi bir test hazırlığına gerek var mı?
Test için hazırlık gerekli değildir.
Nasıl kullanılır?
HLA-B27 testi başlıca şüpheli ankilozan spondilit (AS), Reiter sendromu (reaktif artirit), veya bazı anterior uveit tanısını doğrulamak ya da emin olmak amacıyla istenir. HLA-B27 testi bir hastalığın tanısını koymada ya da ortadan kaldırmada kullanılabilen kesinlik sağlayan bir test değildir. AS ve Reiter sendromu gibi belirli otoimmun hastalıkların tanısını desteklemek ya da ortadan kaldırmak amacıyla bulgular, belirtiler ve laboratuvar testleri gibi takım oluşturacak şekilde tek bir kanıt olarak kullanılır. AS ve Reiter sendromları kadınlardan çok sıklıkla erkeklerde görülen kronik olarak ilerleyen hastalıklardır ve hastalar erken 30’lu yaşlardayken genellikle ilk belirtiler görülmeye başlar. Ankilozan spondilit ağrı, inflamasyon üretra, gözler, ve deri lezyonlarının enflamasyonunu kapsayan bir grup belirtilerle görülür. Çoğunlukla, bu otoimmun hastalıkların ilk belirtileri gizli seyreder, kemiklerde ve eklemlerde karakteristik dejeneratif değişikliklerin X-ışınları ile görülebilmesi için önce birkaç yıl geçmesi gerekir. Anterior uveit bir veya her iki gözün yapısında nüks ile seyreden enflamasyonlar ile birlikte görülür.
HLA-B27 testi artirite benzer kronik eklem ağrısı, katılık, ve enflamasyona neden olan durumları değerlendirmek ve tanısını koymak için kullanılan test grubu olarak istenebilir. Bu gruptaki testler RF (romatoid faktör) ile birlikte, ESR (eritrosit sedimantasyon hızı) veya bir CRP (C-Reaktif protein)’i içerebilir. HLA-B27, bazen bilinen bir hastalık sürecinden kaynaklanmayan nüks uveit görülen kişilerin değerlendirilmesine yardımcı olmak amacıyla istenir.
Ne zaman istenir?
Bir HLA-B27 testi, omurga, boyun, göğüs, ve/ya da eklemlerde inflamasyon ve akut veya kronik ağrısı olan bir hastadan istenebilir, ve doktor HLA-B27 ile birlikte gelişen otoimmun bir hastalıktan şüphe edebilir. Doktorlar sıklıkla kendi klinik bulgularına ve ankilozan spondilit ve diğer HLA-B27 ile ilişkili hastalıkların tanısında HLA-B27 test sonucuna güvenmek zorundadırlar, çünkü kemiklerdeki karakteristik değişiklikler yıllarca belirgin olmayabilir. Bu koşullarda, HLA-B27 tanı koyucu değildir, ancak bir hastanın ankilozan spondilit olma olasılığını arttıran veya azaltan ek bilgileri sağlayabilir. HLA-B27, bir hastada nüks uveit olduğu zamanda istenebilir.
Test sonucu ne anlama gelir?
HLA-B27 olabilirde, olmayabilirde. Olduğu takdirde, HLA-B27 antijeni vücutta beyaz kan hücreleri ve diğer çekirdekli (bir nukleus içeren) hücrelerin yüzeyinde bulunur. Bir hastada HLA-B27 ve kronik ağrı, inflamasyon ve/ya da kemiklerinde dejeneratif değişiklik (X-ışınları ile görülebilen) belirtileri var ise, daha sonra HLA-B27’nin varlığı ile ilişkili AS, Reiter sendromu, veya diğer otoimmun hastalık tanısını destekler. Bu durum, özellikle hasta genç, erkek ve 40 yaşından önce ilk belirtileri yaşamaya başladığı takdirde gerçekten doğrudur.
HLA-B27 yok ise, bu ilşkide yok demektir. Ancak bu kişinin şüphe edilen koşullara sahip olmayacağı anlamına gelmez, bu hastalıkları taşıyan hastaların belirli bir yüzdesinde HLA-B27 negatiftir.
Belirtileri taşımayan veya ailesinde HLA-B27 ile ilgili bir hastalık geçmişi olmayan bir kişide pozitif HLA-B27 olması klinik açıdan anlamlı değildir. Bu durum bir otoimmun hastalık gelişeceği ihtimalini önceden kestirmeye yardımcı olmaz. Hastada ilgili bir hastalık yok ise, HLA-B27’nin bulunması hangi hastalıkların bulunacağını, ne kadar süratle gelişeceğini, şiddetini, prognozunu, veya hangi organlarını etkileyeceğini belirlemede kullanılamaz.
Bilmem gereken başka bir şey var mı?
HLA antijenlerinin olup olmadığı genetik olarak saptanır. Bu antijenlerin yapımı anne ve babadan çocuklarına geçen genleri ile kontrol edilir. Aile üyelerinizden birinde omurga eklemlerini etkileyen HLA-B27 ile ilişkili bir hastalık var ise (AS ya da diğer ilgili bir durum) sizde de HLA-B27 antijeni var demektir ve sizinde benzer bir hastalığı edinmek için yüksek risk altında olduğunuz anlamına gelir.
Yeni genetik test yöntemleri ile HLA-B27’nin alt tiplerini ayırmak mümkündür. Şimdiye kadar onbeş farklı alt tip belirlenmiştir.
Otoimmun hastalıkların nedenleri nelerdir?
Birçok olguda, nedeni bilinmemektedir. Ancak, bazı Reiter sendromu olgularında, Chlamydia, Campylobacter, Salmonella, Ureaplasma, ya da Yersinia gibi bir mikroorganizma ile önceden bir infeksiyon ve hastalığın başlangıcı arasında bir ilişki vardır. HLA-B27 antijeni ve mikroorganizmaların yüzeyinde bulunan antijenler arasındaki benzerlikler bağışıklık sisteminin hem mikroorganizmalarla, hem de hastanın kendi dokularıyla savaşmasını başlatır ve böylece infeksiyonun giderilmesinden sonra otoimmun bir hastalık ortaya çıkar.
Kaynakça : labtestsonline