Kızamık, kızamıkçık, kabakulak, su çiçeği gibi hastalıklara genellikle çocukluk çağı hastalıkları denir. Çünkü bu hastalıklar oldukça bulaşıcıdır ve çoğu insan aşı olmamışsa henüz çocukken bunlardan bir ya da daha fazlasına yakalanır. Çocukluk çağının bulaastalıkları basit hastalıklar değildir; olası komplikasyon ve ciddi sonuçları olan enfeksiyonlardır. Fakat çocukluk çağında sık görülen enfeksiyonlardan hepsinin olmasa da çoğunun etkili aşıları vardır. Bu nedenle çok bilinen çocukluk hastalıkları artık yaygın değildir. En sık rastlanan çocukluk çağı hastalıkları aşağıda anlatılmıştır.

Kızamık

Kızamık, virüslerin neden olduğu akut, bulaşıcı ve döküntülü bir solunum yolu enfeksiyonudur. En sık olarak kış mevsiminin son aylarında ve ilkbaharda ortaya çıkar. Kızamık yetişkinlerde de görülebilmesine karşılık küçük bebeklerde daha tehlikelidir ve ölümcül olabilir. Kızamık virüsü, balgam ve tükürükle temas sonucu bulaşabilir. Hava damlacıkları yoluyla kişiden kişiye geçen oldukça bulaşıcı bir hastalıktır. Hastalığı taşıyan bir kişi hapşırık ya da öksürük yoluyla mikropların çevreye yayılmasına yol açabilir.

Kızamık virüsünün kuluçka dönemi 10 ila 14 gün sürer. Kuluçka dönemi hastalık etkeni mikropların vücuda girmesi ile hastalık belirtilerinin görülmesi arasında geçen süreye denir. Kızamık virüsün en bulaşıcı olduğu dönem, şikâyetler başlamadan önceki 2 gün ve döküntüler çıktıktan sonraki 4 günü içerir.

Kızamık belirtileri nelerdir? 

​​​​​Kızamık hastalığında en sık görülen belirti ateştir. Öksürük, burun akıntısı ya da gözde enfeksiyon belirtilerinden en az birisi ateşe eşlik eder. Belirtiler virüsün vücuda girişinden yaklaşık 9 ila 11 gün sonra başlar. Kızamıkta görülebilen diğer belirtilerden bazıları:

• Gözlerde sulanma
• Göz kapaklarında şişlik
• Işığa karşı hassasiyet
• Hapşırma
• Vücutta kırmızı – kahverengi döküntüler
• Boğazda ya da yanak iç yüzünde koplik lekeleri olarak bilinen lekeler ya da ortası mavi-beyaz küçük gri renkli benekler
• Genel vücut ağrısı

Ateş hafif ya da şiddetli olabilir ve 40,6 dereceye kadar yükselebilir. İlk belirti olarak ortaya çıkar ve 2-3 gün sürüp düşer. Fakat döküntüler çıkınca tekrar yükselir. Döküntüler 1 haftadan daha uzun süre devam edebilir ve genellikle kulak arkasında başlar. Daha sonra baş ve boyun üzerine yayılır. Birkaç gün sonra bacaklar da dahil olmak üzere vücudun geri kalanını kaplar. Küçük noktasal döküntüler büyüdükçe, birleşerek bir bütün oluşturur.

Kızamık tedavisi nasıl yapılır?

​​​​​Kızamık tedavisinde kullanılan herhangi bir spesifik ilaç yoktur. Doktorunuz çocuğunuzun hastalığı daha kolay atlatabilmesi için destekleyici tedavi önerecektir.

Kızamıkçık

Kızamıkçık, en sık olarak bebek ve çocuklarda görülen bulaşıcı bir viral enfeksiyondur. Yetişkinlerde de görülebilmesine rağmen nadirdir. Hamilelik sırasında anneye bulaşırsa fetüse önemli ölçüde zararlı olabilir. Tedavisi kızamıkta olduğu gibi belirtilere yönelik olarak planlanır. Aşı yoluyla önlenebildiğinden eskiye göre görülme sıklığı azalmıştır.

Kızamıkçık belirtileri nelerdir?

Kızamıkçık belirtileri her çocukta farklı şekillerde bulunabilir. Ek olarak, belirtilerin birçoğu hastalığa özgü değildir. Yani benzer şikâyetler başka hastalıklarda da ortaya çıkabilir. Hastalıkta ateş, burun akıntısı, öksürük gibi grip benzeri belirtiler sıklıkla görülür. Ayrıca lenf düğümlerinde şişme ve ağrı vardır.

Kızamıkçıkta tipik olarak küçük, parlak kırmızı deri döküntüleri vardır. Döküntüler genellikle kaşıntılı değildir ve kızamıkta olduğu gibi birbiriyle kaynaşmaz.

Kabakulak

Kabakulak, özellikle parotis bezlerini etkileyen viral bir enfeksiyondur. Parotis bezleri kulaklarımızın önünde bulunan büyük tükürük bezleridir. Kabakulak bu bezlerden birini ya da ikisini birden etkileyebilen bir enfeksiyondur.

Tüm dünyada kabakulak aşısı rutin hale gelene kadar enfeksiyon özellikle çocuklarda oldukça sık olarak görülmekteydi. Günümüzde ise aşılama sayesinde hastalığın sıklığı artık önemli ölçüde azalmıştır. Kabakulak işitme kaybına sebep olabilir. Spesifik tedavisi yoktur ve bu sebeple aşılama çok önemlidir.

Kabakulak neden olur?

Hastalık, kabakulak virüsünün neden olduğu bir enfeksiyondur. Durumdan etkilenmiş bir kişiden tükürük, balgam gibi solunum salgıları yoluyla bulaşabilir. Etken ile temas sonucu virüs solunum yolundan tükürük bezlerine gider, burada çoğalır ve bezlerin şişmesine neden olur.

Kabakulak, virüsü kapan kişilerden yaklaşık 15 gün boyunca bulaşıcıdır. Virüs belirtilerin görülmeye başlamasından 7 gün önce ve başladıktan sonra 8 güne kadar bulaşır. Kabakulak virüsü, özellikle çocuklarda enfeksiyonun yaygın bir nedeni olan paramyxovirus ailesinin bir parçasıdır.

Kabakulak belirtileri nelerdir?

​​​​​​Hastalığa yakalanan bazı insanlarda herhangi bir belirti görülmezken bazı bireylerde ise hafif belirtiler bulunur. Belirtiler genellikle virüse maruz kaldıktan sonra yaklaşık olarak 2 ila 3 hafta sonra görülmeye başlar. Bu süreden sonra aşağıdaki belirti ve bulgular görülür;

• Yüzün bir veya iki tarafında şişmiş, ağrılı tükürük bezleri
• Ateş
• Baş ağrısı
• Kas ağrıları
• Halsizlik ve yorgunluk
• İştah kaybı
• Mide bulantısı
• Eklem ağrıları
• Çiğneme veya yutma sırasında ağrı
• Ağız kuruluğu

Kabakulak tedavisi nasıl yapılır?

Hastalığa virüsler neden olduğu için, tedavide antibiyotikler etkili değildir. Neyse ki, çocuk komplike olmayan vakalarda hastalığı yaklaşık iki hafta içinde tamamen atlatır. Genel bir kural olarak, hastalar tanı konduktan 1 hafta sonra bulaştırıcı sayılmaz ve bu süre sonunda okula ya da işe güvenle geri dönebilirler. Tedavide yatak istirahati, belirtilerin kontrol altına alınmasına yönelik ilaç ve destekleyici uygulamalar yapılır.

Suçiçeği

Suçiçeği, herpes virüs ailesinden varicella zoster ismindeki virüs tarafından çoğunlukla çocuklarda görülen ve içi sıvı dolu kabarcıklar şeklinde döküntülerle kendini belli eden bulaşıcı bir hastalıktır. Suçiçeği virüsü temel olarak suçiçeği ve zona olmak üzere iki farklı hastalığa sebebiyet verir. Her iki hastalık genellikle çocuklarda görülmekle birlikte yaşlılarda da tehlikeli enfeksiyonlara sebebiyet verebilir.

Suçiçeği hastalığında virüsün vücuda alınmasından sonra başlayan 2-3 haftalık bir kuluçka süresi vardır. Kuluçka süresinin ardından halsizlik, bitkinlik, ateş ve içi sıvı dolu döküntüler ile kendini belli eder. Ateş ilk birkaç gün hafif seyreder. Genellikle yüz ve boyun çevresinde görülen döküntüler aşırı derecede kaşıntıya neden olur. Bu da çocukların bu vezikülleri ister istemez patlatmasına ve kalıcı izler bırakacak yaralar oluşmasına yol açar. Döküntüler yaklaşık bir hafta süre ile vücutta varlığını sürdürür. Döküntülerin olduğu dönemde virüs yoğun miktarda çevreye saçılır. Hastalığın yayılmasını önlemek için çocukların bu dönemde sosyal ortamlardan izole tutulmasında fayda vardır.

Suçiçeği neden olur?

Suçiçeği viral bir enfeksiyondur ve dolayısıyla solunum yoluyla veya gözlerden vücuda giren virüs tarafından sağlıklı kişilere bulaştırılır. Suçiçeği nedenleri içerisinde en önemlisi etrafta virüsü saçan bir taşıyıcının varlığıdır. Etkenin saçılması en çok içi su dolu döküntülerin çıktığı dönemde olur. Toplu şekilde bulunulan okul gibi ortamlarda salgın şeklinde görülebilir. Özellikle çocuklarda hastalık süresince sosyal ortamlarda bulunmamak bu açıdan önemlidir. Hastalık erişkinlerde nadirdir ve görülmesinin en önemli nedeni altta yatan bağışıklık baskılayıcı faktörlerdir.

Suçiçeği tedavisi nasıl yapılır?

​​​​​​Suçiçeği hastalığı viral olduğu için antibiyotik tedavisi sonuç vermez. Ancak erişkin bireylerde görülen enfeksiyonlar şiddetli geçtiği için sekonder bir bakteriyel enfeksiyon riskini minimuma düşürmek amacıyla antibiyotik kullanımı düşünülebilir.

Virüs kaynaklı olmasından dolayı suçiçeği tedavisi belirtilere yönelik olarak planlanır. Döküntülerin kaşıntısını azaltmak amacıyla ılık-soğuk duş almak faydalı olacaktır. Bunun dışında antialerjik ilaç kullanımı da kaşıntıyı azalttığı için tercih edilmektedir. İlk günlerde meydana gelen ateş için çeşitli ateş düşürücü ilaçlar kullanılır. Hastanın serin bir yerde tutulması kaşıntıyı azaltmak için etkilidir; çünkü sıcak hava ve ter kaşıntıyı arttırır. Çocukta bağışıklık sistemini baskılayıcı bir hastalık varsa tedavide normalde gerekli olmayan antiviral ilaçlar kullanılabilir.

Yukarıda sözü edilen tüm hastalıkların aşısı mevcuttur ve ülkemizde her çocuğa rutin ve ücretsiz olarak uygulanmaktadır. Bu nedenle çocuğunuzu bu hastalıklardan korumak için en iyi yol aşılarını zamanında ve aksatmadan yaptırmanız olacaktır.

Kaynak Bilgisi : MedicalPark