Yumurtlama dönemi, ergenlik döneminden başlayarak menopoz dönemine kadar sağlıklı her kadında görülen, yumurtanın içinde bulunduğu folikül adı verilen kesecikten fallop tüplerine bırakılması ile oluşan durumdur. Üreme çağında her ay gerçekleşen adet döngüsü içinde gerçekleşen bu durum, gebelik isteyen çiftler için son derece önemli bir dönemdir. Yumurtlama döneminde, rahme açılan fallop tüplerinde bulunan yumurta, erkek üreme hücresi olan sperm ile bir araya geldiğinde döllenme gerçekleşir ve embriyo meydana gelir. Gebeliğin ilk adımları olan bu aşamada kadın vücudu salgılanan hormonların etkisi ile kendini gebeliğin oluşumu için hazırlar. Gebeliğin oluşmadığı durumda, adet döngüsü ille birlikte her ay yumurtlama dönemi tekrar oluşarak olası gebelik için hazırlanır. Kadın yumurtlama dönemini daha iyi anlayabilmek için adet döngüsünde neler yaşandığını iyi bilmek gerekir.

Yumurtlama dönemi nedir?

Ortalama olarak 28 günde bir olan adet döngüsünün tam ortasına denk gelen kadın yumurtlama dönemi, yumurtalık rezervinde bulunan ve hormonların etkisiyle olgunlaşan yumurtanın fallop tüplerine bırakılması ile gerçekleşir. Yumurtaların olgunlaşması, ilk gün görülen adet kanamasını takip eden 6. günde başlayarak salınımın gerçekleştiği 14. güne kadar devam eder. Her ay yaklaşık olarak 3 ile 30 yumurta olgunlaşır ve içlerinden en olgun yumurta salınır. Yumurtlama dönemi olarak bilinen zaman dilimi yumurta foliküllerinin hormonlar tarafından uyarılmasıyla başlasa da, gebelik için gerekli olan yumurtanın salınımı 24 saat sürer. Kadınlarda yumurtlama dönemi boyunca çoğunlukla tek bir yumurta fallop tüplerine salınsa da bazen 24 saat içinde birden fazla yumurta da salınabilir. Yumurta döllenmenin gerçekleşmediği durumda yaklaşık 12 ile 24 saat kadar canlı kalabilir. Ancak bu durum gebeliğin yalnızca bu 24 saatte oluşacağı anlamına gelmez. Erkek üreme hücresi sperm, kadın vücudunda 4 ya da 5 gün kadar canlı kalabilir. Yumurtlama döneminden önceki 5. günde girilen cinsel ilişki sonucunda da, fallop tüplerinde bulunan sperm hücresi, salınan yumurtayı dölleyebilir. Yumurtlama dönemi dışında hamile kalınır mı sorusu bu şekilde yanıtlanabilir. Döllenmenin gerçekleşmemesi durumunda ise 24 saat canlı kalabilen yumurta, vücut içinde çözünür. Yaklaşık olarak 14 gün sonra oluşan adet kanaması sırasında rahim dokusu ile birlikte vücuttan atılır.

Yumurtlama dönemi belirtileri nelerdir?

Ovülasyon dönemi belirtileri her ay düzenli olarak hissedilen bir durum olmamakla birlikte, belirtilerin olmaması yumurtlamanın gerçekleşmediği anlamına da gelmez. Bazı kadınlar bu belirtileri daha yoğun hissederken, bazıları hiç hissetmeyebilir. Ancak yumurtlama döneminde kadınlar arasında yaygın olarak karnın alt bölgesinde ağrı hissedilir. Yumurtanın olgunlaşması ve içinde bulunduğu folikül yüzeyinin gerilmesiyle oluşan bu ağrıya, zaman zaman yumurtanın fallop tüplerine atılması sırasında oluşan yanma hissi de eşlik edebilir. Yumurtlama dönemini takip edenlerin sıklıkla başvurduğu bir diğer yöntem de sabah uyanır uyanmaz hiç hareket etmeden yapılan vücut sıcaklığı ölçümüdür. Bazal vücut ısısı olarak adlandırılan ısı, progesteron hormonunun etkisiyle bir miktar artar. Yumurtlamayı takip eden 24 saat boyunca normalde olduğundan yaklaşık olarak 0,5 derece daha yüksektir. Ovülasyon dönemi belirtileri arasında yer alan bir diğer değişim de servikal mukus olarak tanımlanan vajinal akıntıda görülen değişimdir. Adet döngüsünün ortasına denk gelen yumurtlama dönemi yaklaştıkça, vajinal akıntının hacmi artar. Servikal mukus belirgin olarak kaygan, şeffaf ve uzayan yapıdadır. Vücudun gebelik için kendisini hazırladığı bu dönemde servikal mukusta görülen bu değişim, sperm hücresinin rahme ulaşmasını kolaylaştırır. Ayrıca sperm hücresinin kadın vücudunda daha uzun süre ile canlı kalmasında da etkilidir. Diğer yumurtlama dönemi belirtileri şu şekilde sıralanır:

• Memelerde hassasiyet
• Cinsel istek artışı
• Karın bölgesinde şişlik
• Tat ve kokulara karşı hassasiyet
• Rahim ağzı açıklığında görülen artış

Yumurtlama dönemi kaç gün sürer?

Yumurtanın olgunlaşarak folikülden çıkması yaklaşık 5 ile 6 gün kadar sürse de, yumurtlamanın gerçekleşmesi yaklaşık olarak 24 saat sürer. Dolayısıyla yumurtlama dönemi kaç gün sürer sorusuna verilebilecek yanıt, yaklaşık olarak 1 gün sürer şeklindedir. Ayrıca yumurta, folikülden çıkarak fallop tüplerine ilerlemesinin ardından yaklaşık 24 saat canlı kalabilir. Bu yüzden gebe kalmak isteyenlerin adet döngülerini dikkatli takip etmeleri önemlidir. Yumurtlama dönemi hesaplama işlemi için ovulasyon takvimi tutmak son derece önemlidir. Her 28 günde bir düzenli olarak adet gören bir kişide yumurtlama, adet periyodunda görülen ilk kanamanın ardından geçen 14. günde gerçekleşir. Kişi gebe kalmak istiyorsa adet kanamasını takip eden 9. günden itibaren cinsel ilişkiye girmelidir. Bu, yumurta ile spermin karşılaşma şansını artırır. Kadın vücudunda 4-5 gün canlı kalabilen sperm hücresi, yumurtlamanın gerçekleştiği gün yumurtayı dölleyerek gebelik sağlayabilir. Ancak bu noktada dikkat edilmesi ve takip edilmesi gereken hususlardan biri adet döngüsünün kaç günde bir gerçekleştiğidir. 21 ile 35 gün arasında görülen adet kanamaları normal kabul edilir. Bu yüzden kişinin kendi vücudunu tanıması ve adet döngüsünü detaylı olarak takip etmesi, yumurta dönemini hesaplamak için ovulasyon takvimi üzerinde not alması önemlidir. Yumurtlama döneminde oluşan belirtiler, her kadın tarafından her zaman aynı düzeyde hissedilmediğinden, belirtiler üzerinden tahminde bulunmak yanıltıcı olabilir. Ancak bazal vücut ısısını takip etmek ve özellikle servikal mukusu gözlemlemek yumurtlama döneminin takibi açısından yardımcı olabilir. Yumurtlama zamanını takip etmek ve gebelik için ideal zamanı yakalamak için başvurulan bir diğer yöntem de yumurtlama testidir. Ovülasyon gerçekleşmeden önceki 24 ile 36 saat içinde idrarda artış gösteren luteinizan hormon (LH) düzeyinin ölçümü ile yapılan test sayesinde doğurganlığın yüksek olduğu dönem belirlenebilir. Uzman hekime başvurarak da yumurtlama dönemi takibi konusunda yardım alınabilir. Yapılan ultrasonografi incelemesi ile yumurtanın içinde yer aldığı folikülün gelişim durumu ve yapılan laboratuvar tetkiki sayesinde LH hormon düzeyi kontrol edilir. Yapılan inceleme sonucunda ovülasyonun oluşacağı zaman belirlenir. Sağlıklı bir yaşam için kontrollerinizi yaptırmayı ihmal etmeyin.

Adet döngüsünde neler olur?

Adet kanaması her kadında farklı zamanlarda oluşur. 21 ile 35 gün arasında ortalama 28 günde bir gerçekleşen mensturasyon döneminde kadın vücudu, her ay yeni bir gebelik oluşma ihtimaline karşı kendini hazırlar. Bu dönemde beyinde yer alan hipotalamus, FSH (folikül uyarıcı hormon) ve LH (luteinizan hormonu) hormonlarının salgılanması için hipofiz bezini uyarır. Salgılanan hormonların kana karışması ile birlikte yumurtalık rezervinde bulunan foliküller uyarılır ve böylece yumurtlama dönemi başlar. Olgunlaşan yumurta, içinde bulunduğu kesecikten çıkarak, rahme açılan fallop tüplerine atılır. Yumurtanın içinden çıktığı kesecik ya da farklı bir deyişle folikül, östrojen salınımı rolünü üstlenir. Yumurta fallop tüpleri içinde ilerlerken, salınan östrojen hormonunun etkisiyle rahim duvarı olarak bilinen endometrium kalınlaşır. Yumurtanın fallop tüplerinde sperm hücresi ile karşılaşması durumunda döllenme sağlanır. Meydana gelen embriyo, rahme doğru ilerleyişinin ardından rahme tutunur ve gebelik süreci devam eder. Ancak yumurtanın sperm hücresi ile karşılaşmaması ya da döllenmemesi durumunda östrojen salınımı azalır yerine salınan progesteron hormonunun düzeyi artar. Böylece kalınlaşan endometrium dokusu ilk haline dönmek üzere dökülmeye başlar. Dökülen rahim dokusunun vajinal yoldan atılması ile adet kanaması görülür. Menstrual döngü ortalama olarak her 28 günde bir bu şekilde oluşur.

Kaynak Bilgisi : MedicalPark